Δευτέρα 31 Μαρτίου 2014


ἄρα οὖν οὐκέτι ἐστὲ ξένοι καὶ πάροικοι,
ἀλλὰ συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ,
(Εφεσίους 2,19)



Πριν από την έλευση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, φαινόταν πως μόνον οι Ιουδαίοι ήταν κοντά στον Θεό, ενώ οι ειδωλολάτρες πόρρω απείχαν από τον Θεό. Αλλά στην πραγματικότητα , Ιουδαίοι και ειδωλολάτρες ήταν εξίσου απομακρυσμένοι απ’ τον Θεό και από την αληθινή λατρεία Του. Μετά ήλθε Εκείνος στον κόσμο, ο Σωτήρας Χριστός˙ καὶ ἐλθὼν εὐηγγελίσατο εἰρήνην ὑμῖν τοῖς μακρὰν καὶ εἰρήνην τοῖς ἐγγύς (Εφεσίους 2,17)˙ και έτσι έφερε τόσο τους Ιουδαίους όσο και τους ειδωλολάτρες ἐν ἑνὶ Πνεύματι πρὸς τὸν πατέρα (ο.π. 2,18).

Στην καινή κτίση ή στον καινό άνθρωπο ή στην Εκκλησία του Θεού το Πνεύμα είναι ένα!

Οποιοσδήποτε εισέρχεται στην Εκκλησία του Θεού λαμβάνει αυτό το Πνεύμα, ώστε όσο και αν αυξάνεται σε μέλη η Εκκλησία , παραμένει πάντοτε το ένα και το αυτό Πνεύμα του Θεού.

Ανεξαρτήτως του πόσα έθνη ή φυλές ή γένη προσέρχονται στην Εκκλησία του Θεού, το Πνεύμα δεν αλλάζει, αλλά παραμένει πάντοτε ένα και το αυτό Πνεύμα! Γι’ αυτό οι εθνικοί δεν είναι ξένοι και πάροικοι στην Εκκλησία, αλλά συμπολίται των αγίων και οικείοι του Θεού, όπως και άλλα μέλη της Εκκλησίας. Διότι η Εκκλησία είναι θεμελιωμένη στην αγιότητα και ο θεμέλιος λίθος της είναι ο υπεράνω πάντων των αγίων Άγιος Θεός και σύμφωνα με το σχέδιό Του , όλα τα μέλη της θα έπρεπε να είναι άγιοι!

Όλοι εκείνοι που έζησαν πριν από τον Χριστό, αλλά έζησαν προσκαρτερούντες τον Χριστό και ελπίζοντες σ’ Αυτόν, όπως και όσοι έζησαν μετά Χριστόν και Τον αναγνώρισαν ως Κύριο, Υιό του Θεού, Σωτήρα, Λυτρωτή, Αναστάντα και Δικαιοκρίτη, και αυτοί επίσης λέγονται άγιοι.

Η αμαρτία χωρίζει και αποξενώνει απ’ τον Θεό , αλλά δια του Ιησού Χριστού ο χωρισμός και η αποξένωση εξαφανίστηκαν και όλοι οι πιστοί, πρώην Ιουδαίοι ή εθνικοί, έγιναν οικείοι του Θεού δια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και χάρις σ’ Αυτόν.

Αδελφοί μου, ο Χριστός μας έδωσε κάτι υψηλότερο και πολυτιμότερο απ’ αυτή την ίδια τη ζωή! Μας έδωσε την ειρήνη και τη φιλία με τον Θεό και αυτό το δώρο είναι απείρως ανώτερο και πιο ακριβό από τη ζωή την αποξενωμένη από τον Θεό!

Ω Κύριε Ιησού Χριστέ, Δημιουργέ και Χορηγέ της Ειρήνης, διατήρησέ μας ως το τέλος ενωμένους με την ειρήνη Σου.

Σοί πρέπει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις, εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.



Από το βιβλίο: «Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
Πνευματικό ημερολόγιο
Ο Πρόλογος της Αχρίδος
Βίοι Αγίων, Ύμνοι, Στοχασμοί και Ομιλίες για κάθε ημέρα του χρόνου.
Νοέμβριος»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ

ΘΥΜΑΣΑΙ, πιστεύω, ότι ο χριστιανός δεν είναι ένας κοινός άνθρωπος, αφού διαμορφώνεται τόσο από τη φύση όσο και από τη χάρη. Πρέπει να διευκρινίσω ,όμως, ότι από τους χριστιανούς δεν σώζονται όλοι. Σώζονται, μπαίνουν δηλαδή στην αιώνια βασιλεία του Θεού, μόνο εκείνοι στους οποίους ενοικεί η χάρη, διαποτίζοντάς τους ολοκληρωτικά, μεταμορφώνοντας θα έλεγα, σύνολη τη φύση τους.
Πρόσεξε τι λέει ο Κύριος! Λέει πως «η βασιλεία των ουρανών μοιάζει με προζύμι, που το πήρε μια γυναίκα και το ανακάτεψε μ’ ένα σακί αλεύρι, ώσπου ζυμώθηκε όλο» ( Ματθ. 13:33 ) . Το ζυμάρι δεν φουσκώνει αμέσως μόλις ανακατωθεί με το προζύμι. Φουσκώνει στην ώρα του , αφού πρώτα το προζύμι διεισδύσει και απλωθεί σιγά-σιγά μέσα του. Το ψωμί που γίνεται έτσι, είναι ανάλαφρο, ευωδιστό, νόστιμο. Το ίδιο συμβαίνει και με τη χάρη. Όταν ενώνεται με τη φύση μας, στο άγιο Βάπτισμα, δεν τη διαποτίζει αμέσως. Απλώνεται σιγά-σιγά. Κι όταν η χάρη απλωθεί παντού, όταν σύνολη η φύση μας χαριτωθεί, τότε, όλα όσα κάνουμε, παίρνουν έναν άλλο χαρακτήρα. Τότε οι ενέργειές μας, μολονότι φαινομενικά είναι οι ίδιες με άλλες όμοιες οποιουδήποτε ανθρώπου, αποκτούν ένα ιδιαίτερο άρωμα , μιαν ιδιαίτερη γεύση, έναν ιδιαίτερο ήχο. Ο Θεός δέχεται μόνο αυτές τις ενέργειες, που Του είναι εξαιρετικά ευάρεστες.
Θα κάνω άλλη μια παρομοίωση, για να εξηγήσω το πώς η χάρη, όταν της δίνονται περιθώρια να ενεργήσει, αφού διαποτίσει σύνολη τη φύση μας, γίνεται και εξωτερικά ορατή σε όλους όσοι είναι ικανοί να τη δουν. Η χάρη, λοιπόν, μοιάζει με τη φωτιά, που διεισδύει στο σίδερο. Δεν είναι μόνο μέσα στο σίδερο, μα και στο εξωτερικό του. Την πύρινη δύναμή της τη βλέπει ο καθένας. Έτσι συμβαίνει και με τη χάρη, όταν εισχωρήσει στη φύση μας. Γίνεται αντιληπτή απ’ όλους. Όλοι όσοι έρχονται σε επαφή μ’ έναν θεοχαρίτωτο άνθρωπο, αισθάνονται ότι αυτός έχει μιαν ασυνήθιστη δύναμη, που εκδηλώνεται ποικιλότροπα. Όταν αρχίζει να μιλάει για οτιδήποτε πνευματικό, λάμπει σαν τον μεσημεριάτικο ήλιο, και τα λόγια του πηγαίνουν κατευθείαν στην ψυχή του ακροατή, διαμορφώνοντας μέσα του με αυθεντία ανάλογα συναισθήματα και διαθέσεις. Μα κι όταν ακόμα δεν μιλάει, εκπέμπει μια θερμότητα, που επηρεάζει τα πάντα γύρω του, και μια παράξενη δύναμη, που επενεργεί στις ψυχές και τους εμπνέει προθυμία για πνευματικό αγώνα.
Παίρνουμε τη χάρη του Θεού στη νηπιακή μας ηλικία με το άγιο Βάπτισμα. Από την ώρα εκείνη η χάρη αρχίζει να ενεργεί μέσα μας, με την προοπτική και την ελπίδα ότι, μετά την ενηλικίωση και ωρίμανσή μας, θα αναλάβουμε αυτοθέλητα και πρόθυμα τον αγώνα για τη σωτηρία μας.
Όταν οι γονείς είναι ευσεβείς και ανατρέφουν τα παιδιά τους , όπως λέει ο απόστολος, «δίνοντάς τους αγωγή και συμβουλές που εμπνέονται από την πίστη στον Κύριο» ( Εφ. 6:4 ) , τότε η θεία χάρη γεννάει την ειρήνη στις παιδικές ψυχές . Έτσι τα παιδιά γίνονται ευγενικά, ταπεινά, υπάκουα, καλότροπα, θεοφοβούμενα. Παραδείγματα μπορεί να δει κανείς παντού . Θα έλεγα πως κι εσύ είσαι ένα τέτοιο παιδί , αν δεν φοβόμουνα ότι θα το έπαιρνες επάνω σου, μολονότι κανένα χάρισμά σου δεν οφείλεται σε δικές σου προσπάθειες. Υπάρχουν στην ψυχή σου πολλά καλά στοιχεία, αλλά τα έχεις πάρει από άλλους˙ είναι δώρα είτε του Θεού είτε των ανθρώπων, και συγκεκριμένα των γονιών σου, που σου τα κληροδότησαν ή σου τα έδωσαν με την ανατροφή. Μπροστά σου βρίσκεται τώρα ένα καθήκον: Ν’ αγαπήσεις όλα αυτά τα καλά στοιχεία, να τα κλείσεις στην καρδιά σου, κι έπειτα να τα αυξήσεις και να τα πολλαπλασιάσεις. Είναι αλήθεια ότι πατάς σε γερά θεμέλια και ότι βρίσκεσαι στον σωστό δρόμο. Τίποτα, όμως, απ’ όσα έχεις δεν είναι καρπός της ελεύθερης βουλήσεώς σου και αποτέλεσμα υπεύθυνων αποφάσεών σου. Και αν δεν αρχίσεις τώρα να καταβάλλεις τις δικές σου προσπάθειες για τη σταθεροποίηση των καλών στοιχείων της ψυχής σου, θα τα χάσεις όλα με τις πρώτες δυσάρεστες περιστάσεις. Ναι, θα σε εγκαταλείψουν, αφήνοντας πίσω τους μόνο μια γλυκειά – ή μήπως πικρή;- ανάμνηση.
Θυμάσαι τι ένιωσες , όταν βυθίστηκες στη δίνη της κοσμικής ζωής; Πώς ταλαιπωρήθηκες τότε; Πώς η λύπη πλημμύρισε την καρδιά σου; Ότι καλό έχεις μέσα σου, το πήρες από τη χάρη του Θεού και από την οικογένειά σου. Γιατί, λοιπόν, οι εμπειρίες σου από την κοσμική ζωή σε στενοχώρησαν; Επειδή άφησες τον εαυτό σου να νιώσει κάποια συμπάθεια για τη ζωή αυτή. Μολονότι δεν το ομολόγησες, είναι αυταπόδεικτο από τη λύπη που σε ταλαιπώρησε αργότερα .Αν δεν υπήρχε συμπάθεια, δεν θα υπήρχε και ταλαιπωρία. Σου έγραψα ότι, αν κάποια αδήριτη ανάγκη σε ρίξει ξανά στην ίδια δίνη, μην αφήσεις την καρδιά σου να προσκολληθεί σε κάτι απ’ όσα βλέπεις ή ακούς εκεί. Αν η καρδιά σου δεν προσκολληθεί σε τίποτα, δεν θα ξαναδοκιμάσεις λύπη. Δεν ξέρω αν τώρα βρίσκεσαι πάλι σ’ αυτή τη δίνη. Κι αν βρίσκεσαι, δεν ξέρω αν τηρείς τη συμβουλή μου. Κάνε ό,τι νομίζεις. Είσαι αυτεξούσια. Όπου να ‘ναι , άλλωστε, ενηλικιώνεσαι.
Από την πλευρά μου, πάντως, οφείλω να σου πω ειλικρινά και ξεκάθαρα ότι έχεις τρεις επιλογές: Είτε να γίνεις άνθρωπος πνευματικός και θεοχαρίτωτος, είτε να γίνεις άνθρωπος κοσμικός, κενός, ματαιόσχολος και εμπαθής όσο όλοι σχεδόν οι άλλοι, είτε ,τέλος να γίνεις άνθρωπος μετέωρος ανάμεσα στην πνευματική και την κοσμική ζωή. Ελπίζω και εύχομαι να γίνεις άνθρωπος πνευματικός. Και θα γίνεις, αν το θελήσεις. Άνθρωπος κενός και ματαιόσχολος, άνθρωπος κοσμικός και άπιστος δεν νομίζω ότι θα γίνεις ποτέ, γιατί σε γνωρίζω αρκετά καλά. Δεν μπορώ, ωστόσο, ν’ αποκλείσω την πιθανότητα της τρίτης περιπτώσεως. Είναι πιθανό να μη γίνεις ούτε εντελώς πνευματική μα ούτε και εντελώς κοσμική, ούτε χριστιανή μα ούτε και άπιστη. Αυτό μπορεί να συμβεί, αν δεν φυλάξεις την καρδιά σου από την έλξη της κοσμικής ζωής. Πρόσεξε! Μιλάω για έλξη και όχι για συμμετοχή στην κοσμική ζωή. Γιατί η συμμετοχή, όπως λες κι εσύ, μερικές φορές είναι αναπόφευκτη. Αν λοιπόν, δεν φυλάξεις την καρδιά σου απ’ αυτή την έλξη, θα γεννηθεί μέσα σου μια συμπάθεια για την κοσμικότητα, συμπάθεια που δεν θα σε αποκόψει εντελώς από τις χριστιανικές αρχές σου, αλλά θα σου εμπνεύσει κάποια ψυχρότητα απέναντί τους. Θα διατηρήσεις τις αρχές σου, ή μάλλον μερικές απ’ αυτές, αλλά μόνο από συνήθεια. Έτσι ουσιαστικά δεν θα βρίσκεσαι ούτε στον κοσμικό χώρο, ούτε στον αληθινά πνευματικό˙ δεν θα είσαι ούτε κοσμικός ούτε πνευματικός άνθρωπος.
Το αποτέλεσμα ποιο θα είναι; Όποιο ήταν και για τον άγγελο της Εκκλησίας της Λαοδικείας, που καταδικάστηκε από τον Κύριο στην Αποκάλυψη: «Ξέρω καλά τα έργα σου. Δεν είσαι ούτε κρύος ούτε ζεστός. Μακάρι να ήσουνα είτε κρύος είτε ζεστός! Επειδή ,όμως , δεν είσαι ούτε κρύος ούτε ζεστός αλλά χλιαρός, γι’ αυτό θα σε ξεράσω από το στόμα μου» ( Αποκ. 3:15-16 ). Πρέπει να είναι κανείς θερμός απέναντι στον Θεό και σ’ όλα τα θεία, αλλά ψυχρός απέναντι στην κοσμικότητα και την αμαρτία. Αν δεν είσαι ούτε ψυχρή απέναντι στην κοσμικότητα ούτε θερμή απέναντι στα θεία, αλλά χλιαρή και κρυερή απέναντι σε όλα, ο Θεός θα σε αποδοκιμάσει και θα σε απορρίψει.
Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνεις; Να διαλέξεις με την καρδιά σου την άγια και θεάρεστη πνευματική ζωή, τώρα μάλιστα που ενηλικιώνεσαι. Θα τη διαλέξεις; Ο Κύριος να σε ευλογήσει και να σε φωτίσει!


«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000

Ας μάθουμε κάποτε να είμαστε Χριστιανοί. Αν δε γνωρίζουμε να προσευχώμαστε , πράγμα που είναι εύκολο και πολύ απλό, τι θα μάθουμε από τα άλλα; Ας μάθουμε να προσευχώμαστε σαν Χριστιανοί˙ εκείνες οι προσευχές είναι των ειδωλολατρών, εκείνες οι δεήσεις είναι των Ιουδαίων, ενώ του Χριστιανού είναι αντίθετες ˙ με αυτές ζητάμε άφεσι και αμνηστία των σφαλμάτων που έγιναν σε μας. «Όταν μας βρίζουν», λέγει, «ευλογούμε, όταν μας καταδιώκουν, δείχνουμε ανοχή, όταν μας βλασφημούν , παρακαλούμε» ( Α΄Κορ. 4, 12-13 ) . Άκου τον Στέφανο που λέγει˙ «Κύριε, μη λογαριάσης σ’ αυτούς αυτό το αμάρτημα» ( Πραξ. 7,60 ) . Όχι μόνο δεν καταριόταν ,αλλά και προσευχόταν γι’ αυτούς˙ ενώ εσύ όχι μόνον δεν προσευχήθηκες γι’ αυτούς αλλά και τους καταράστηκες. Όσο λοιπόν πιο υπέροχος ήταν εκείνος , τόσο χειρότερος είσαι εσύ.
Ποιόν θαυμάζουμε; Πες μου. Εκείνους για τους οποίους προσευχήθηκε ή αυτόν που προσευχόταν γι’ αυτούς; Οπωσδήποτε αυτόν. Εάν εμείς, πολύ περισσότερο ο Θεός. Θέλεις να πλήξης τον εχθρό; Προσευχήσου γι’ αυτόν˙ όχι όμως με τέτοια διάθεσι, όχι σαν να πλήττης˙ αυτό βέβαια γίνεται, εσύ όμως μην το κάνης με το σκοπό αυτό. Αν και βέβαια εκείνος ο μακάριος τα πάθαινε άδικα ,και όμως προσευχόταν γι’ αυτούς , ενώ εμείς πολλά δικαιολογημένα τα παθαίνουμε από τους εχθρούς. Αν λοιπόν αυτός που άδικα έπασχε, δεν τόλμησε να μην προσευχηθή γι’ αυτούς , εμείς που πάσχουμε δίκαια και όχι μόνο δεν προσευχόμαστε, αλλά και καταριόμαστε , ποιάς τιμωρίας δεν είμαστε άξιοι; Νομίζεις βέβαια ότι δίνεις το χτύπημα σ’ εκείνον, η αλήθεια είναι όμως ότι τραβάς το ξίφος εναντίον σου, μη αφήνοντας το δικαστή να γίνη πράος για τα αμαρτήματά σου με τα οποία τον εξοργίζεις εναντίον των άλλων. Διότι λέγει: «Με όποιο μέτρο μετρείτε, με το ίδιο θα μετρηθείτε και σεις, και με όποιο κριτήριο κρίνετε, θα κριθήτε» ( Ματθ. 7,2 ) . Ας γίνουμε λοιπόν συγχωρητικοί για να έχουμε τέτοιο και τον Θεό…

Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Χρυσοστομικός Άμβων
Ε΄
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Τα νεύρα της ψυχής»
Έκδοσις
Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου
Νέα Σκήτη Αγ. Όρους


Θέλει πολλή προσοχή σήμερα. Η μονή λύση η προσευχή είναι∙ αλλιώς δε γίνεται. Πάντως το Ψαλτήρι πολύ βοηθάει. Είναι κεραυνός για τον διάβολο. Πόση παρηγοριά βρίσκω με το Ψαλτήρι! Το χώρισα σε τρία μέρη . Κάθε μέρα διαβάζω και ένα μέρος. Σε τρεις μέρες το τελειώνω και μετά το αρχίζω πάλι από την αρχή. Διαβάζω την περίπτωση του Ψαλμού και κάνω καρδιακή προσευχή για την περίπτωση αυτήν και για όσους πάσχουν σωματικά και ψυχικά. Μετά διαβάζω τον Ψαλμό και στο τέλος κάθε Ψαλμού λέω: «Ο Θεός , ανάπαυσον τους κοιμηθέντας δούλους σου». Αυτήν την μιάμιση ώρα που διαβάζω το Ψαλτήρι την βλέπω σαν την πιο θετική βοήθεια προς τον κόσμο. Τον χειμώνα που υπέφερα πολύ από την κήλη, όρθιος το διάβαζα. Από τα μάτια μου έτρεχαν δάκρυα από τους ανυπόφορους πόνους. Με το ένα χέρι συμμάζευα την κήλη και με το άλλο κρατούσα το Ψαλτήρι. Χτυπούσα τον διάβολο με το πυροβόλο. Την ημέρα τον χτυπούσα με το Ψαλτήρι, το βράδυ με την ευχή. Λύσσαξε ο διάβολος. Αυτό το σακάτεμα με την κήλη ήταν δαιμονικό χτύπημα. Αλλά και ο Θεός το παραχώρησε , για να δη τι θα κάνω.
- Γέροντα, δυσκολεύομαι να διαβάζω όρθια το Ψαλτήρι, χωρίς να στηρίζωμαι κάπου.
- Θα κάνω και για σας «υποστυλώματα» για τον «ναό του Αγίου Πνεύματος» της καθεμιάς ∙ θα κάνω και για σας ακουμπιστήρια. Επάνω σε ένα ξύλο καρφώνω ένα οριζόντιο σανίδι σε σχήμα ταυ. Σ’ αυτό ακουμπώ και διαβάζω το Ψαλτήρι. Έχω ένα ακουμπιστήρι μέσα στο κελλί και ένα έξω.
- Γέροντα, μερικές φορές όταν είμαι κουρασμένη διαβάζω το Ψαλτήρι, αν και από την κούραση δεν καταλαβαίνω τίποτε, βιάζω τον εαυτό μου να σταθώ όρθια και νιώθω ότι αυτό με βοηθάει. Μου λέει όμως ο λογισμός ότι αυτή η προσευχή δεν έχει αξία.
- Μπορεί να μην καταλαβαίνης τι διαβάζεις, αλλά έχει αξία, γιατί, παρόλο που είσαι κουρασμένη, βιάζεις όμως τον εαυτό σου και στέκεσαι μπροστά στον Χριστό. Να μην ξεχνάς ότι και ο κόπος συμπεριλαμβάνεται στην προσευχή.


Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ
ζ΄
ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Λέγοντας όμως προσευχή , δεν εννοώ την τυπική προσευχή και εκείνην που γίνεται αδιάφορα, αλλά εκείνην που απευθύνεται από ψυχή πονεμένη και από διάνοια συγκεντρωμένη. Αυτή η προσευχή είναι εκείνη που ανεβαίνει στον ουρανό. Και όπως ακριβώς τα νερά , όταν κυλούν σε επίπεδη επιφάνεια και έχουν μεγάλη ευρυχωρία, δεν ανεβαίνουν ψηλά˙ ενώ όταν τα χέρια των υδραυλικών τα περιορίσουν και τα πιέσουν από κάτω με τη βοήθεια μηχανημάτων, τότε εξ αιτίας της πιέσεως εκσφενδονίζονται πιο γρήγορα και από το βέλος, αυτό συμβαίνει και με την ανθρώπινη διάνοια˙ όσο βρίσκεται μέσα στην άνεσι, τότε και την απολαμβάνει, παραλύει και αποχαυνώνεται˙ ενώ όταν την ταλαιπωρήση και τη πιέση δυνατά κάποια θλίψι, τότε αναπέμπει στον Θεό καθαρές και θερμές προσευχές. Και για να μάθης ότι εκείνες οι προσευχές μπορούν να εισακουσθούν που γίνονται με θλίψι, άκουσε τι λέγει ο Προφήτης˙ «Προς τον Κύριο φώναξα δυνατά την ώρα της θλίψεως και με άκουσε» ( Ψαλμ. 119, 1 ) .
Ας διαθερμάνουμε λοιπόν τη συνείδησί μας, ας θλίψουμε την ψυχή μας με την ανάμνησι των αμαρτημάτων μας, ας την θλίψουμε, όχι για να τη στενοχωρήσουμε, αλλά για να την ετοιμάσουμε να εισακουσθή από τον Θεό, για να την κάνουμε προσεκτική και επάγρυπνη και να μπορή να πλησιάζη τον ουρανό. Τίποτε δεν διώχνει τόσο πολύ την οκνηρία και την αδιαφορία , όσο η οδύνη και η θλίψις, η οποία συμμαζεύει από παντού τη διασκορπισμένη μας σκέψι και τη συγκεντρώνει στον εαυτό της. Εκείνος που θλίβεται και προσεύχεται με τον τρόπο αυτό, μετά την προσευχή του, θα μπορέση να δώση στην ψυχή του μεγάλη ευχαρίστησι. Και όπως η συγκέντρωσι των σύννεφων στην αρχή κάνει σκοτεινή την ατμόσφαιρα, όταν όμως μετά από συνεχή βροχή αποβάλλη όλους τους υδρατμούς , κάνει την ατμόσφαιρα γαλήνια και ωραία, το ίδιο συμβαίνει και με τη λύπη˙ όσο καιρό στριφογυρίζει μέσα μας, σκοτίζει το λογικό μας˙ όταν όμως εξωτερικευθή με τα λόγια της προσευχής και με τα δάκρυα που τα συνοδεύουν, τότε έρχεται μέσα στην ψυχή πολύ μεγάλη χαρά, διότι η βοήθεια του Θεού έρχεται όπως ακριβώς κάποια ακτίνα και φωτίζει τη διάνοια εκείνου που προσεύχεται.


Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Χρυσοστομικός Άμβων
Ε΄
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Τα νεύρα της ψυχής»
Έκδοσις
Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου
Νέα Σκήτη Αγ. Όρους

- Γέροντα, πώς αισθάνεται ο Άγιος Αρσένιος τώρα που απέκτησε ναό;
- Χαρά αισθάνεται, γιατί απέκτησε μαντρί και έβαλε μέσα τα πρόβατά του, για να τα προστατεύη.
- Ο κόσμος, Γέροντα, ύστερα από την αναγνώριση ενός Αγίου βοηθιέται περισσότερο;
- Φυσικά βοηθιέται. Οι Άγιοι, όταν αναγνωρίζωνται από την Εκκλησία, αισθάνονται υποχρέωση να μας βοηθούν˙ αναγκάζονται κατά κάποιον τρόπο να βοηθούν περισσότερο, αλλά και ο Θεός τους στέλνει να βοηθούν τον κόσμο.
- Μπορεί, Γέροντα, ένας Άγιος να ζητήση από τον Θεό να τιμούν οι άνθρωποι την μνήμη του;
- Όχι, οι Άγιοι δεν ζητούν τέτοια πράγματα. Δεν λένε στον Θεό: «Θεέ μου, να τιμούν οι πιστοί την μνήμη μου, για να τους βοηθάς», ή «όσους τιμούν την μνήμη μου, αυτούς μόνο να βοηθάς», αλλά λένε: «Θεέ μου, επειδή τιμούν την μνήμη μου, αντάμειψέ τους».
- Γέροντα, στον Ευαγγελιστή Ιωάννη νιώθω περισσότερη ευλάβεια παρά στην Αγία μου.
- Η Αγία σου πάντως δεν ζηλεύει, γιατί αγαπάς και ευλαβείσαι περισσότερο τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο˙ όχι μόνον επειδή πρέπει να τον ευλαβήσαι ως Προστάτη του Ησυχαστηρίου, αλλά και Προστάτης σας να μην ήταν , η Αγία σου, όπως και όλοι οι Άγιοι, χαίρονται, όταν είμαστε συνδεδεμένοι με οποιοδήποτε Άγιο, για να βοηθιώμαστε.
Οι Άγιοι είναι άγιοι και δεν έχουν ανθρώπινα πάθη, ανθρώπινες μικρότητες. Ο καθένας μας όπως νιώθει, έτσι και βοηθιέται. Μπορεί κάποιος να ζητάη κάτι από έναν μεγάλο Άγιο και να βοηθιέται, μπορεί κάποιος να ζητάη κάτι άλλο από έναν μικρό Άγιο και πάλι να βοηθιέται , γιατί η δύναμη του Θεού είναι που ενεργεί.
- Γέροντα, όταν κάποιος έχη ευλάβεια σε έναν Άγιο, τι έχει συμβή;
- Για να έχη ιδιαίτερη ευλάβεια σε κάποιον Άγιο, πρέπει ο Άγιος να του έχη μιλήσει μέσα του με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Καθένας από κάποιο γεγονός που του έχει συμβή με την βοήθεια ενός Αγίου, έχει και μια ιδιαίτερη αγάπη στον Άγιο αυτόν. Μπορεί να είναι σοβαρό αυτό το γεγονός, μπορεί να είναι και απλό. Να, εγώ επειδή από μικρός πήγαινα στο Εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, εκεί στην Κόνιτσα, έχω σε μεγάλη ευλάβεια την Αγία Βαρβάρα. Η Αγία με βοήθησε και στον στρατό, όταν με πήραν στους ασυρματιστές, ενώ ήμουν αγράμματος˙ με βοήθησε ύστερα και στο Σανατόριο μετά την εγχείριση στους πνεύμονες. Τότε οι γιατροί μου είχαν πει ότι, μόλις θα καθάριζε οι πνεύμονας, θα αφαιρούσαν τα λάστιχα και το μηχάνημα. Και ενώ θα τα έβγαζαν σε πέντε μέρες , είχαν περάσει είκοσι πέντε μέρες και δεν τα είχαν αφαιρέσει, και υπέφερα πολύ. Το Σάββατο 3 Δεκεμβρίου περίμενα τους γιατρούς , για να με ελευθερώσουν από το μαρτύριο αυτό, αλλά δυστυχώς δεν φάνηκαν. Την Κυριακή το πρωί, που ήταν η μνήμη της Αγίας Βαρβάρας, λέω: «Αν ήταν να βοηθήση η Αγία, έπρεπε να είχε βοηθήσει. Οι γιατροί έφυγαν. Σήμερα, Κυριακή, αποκλείεται να έρθουν. Τώρα ποιος θα μου βγάλη τα λάστιχα;». Είπα και κανα-δυό λόγια με παράπονο: «Εγώ άναβα τα καντήλια τόσες φορές στο Εκκλησάκι τα καντήλια της Αγίας, τί καντηλήθρες, τί λάδια πήγαινα, ,το καθάριζα, το βόλευα. Δυό λάστιχα να μη μου βγάλουν;». Μετά όμως σκέφθηκα: «Φαίνεται, θα λύπησα την Αγία Βαρβάρα, και γι’ αυτό δεν φρόντισε να μου τα βγάλουν». Ξαφνικά ακούω θόρυβο. «Τι γίνεται; λέω, κάποιος έπαθε κάτι;». «Έρχονται οι γιατροί», μου λένε. Δεν ξέρω τι τον έπιασε τον διευθυντή και είπε στους γιατρούς πρωί-πρωί: «Να πάτε να βγάλετε τα λάστιχα του καλόγερου!». Μπαίνουν στον θάλαμο και μου λένε: «Έχουμε εντολή να βγάλουμε τα λάστιχα». Της … κακοφάνηκε της Αγίας Βαρβάρας, γιατί είπα κανα-δυό λόγια με παράπονο! Πρέπει να γκρινιάξης λίγο! Αλλά καλύτερα είναι να μην γκρινιάζης ˙έχει αρχοντιά, άμα δεν γκρινιάζης.
Βλέπεις, ένας Άγιος άλλοτε δίνει αμέσως ό,τι του ζητάμε και άλλοτε το δίνει αργότερα. Άλλοτε ακούει τον προσευχόμενο, γιατί βρίσκεται σε καλή πνευματική κατάσταση, και άλλοτε, γιατί κλαίει και γκρινιάζει σαν μικρό παιδί.
- Γέροντα, μπορεί ένας Άγιος να με αποστραφή λόγω της άσχημης πνευματικής μου καταστάσεως;
- Όχι, ευτυχώς οι Άγιοι δεν το κάνουν αυτό. Αλλοίμονό μας , αν το έκαναν. Αν δεν μας βοηθούσαν , θα ήμασταν χαμένοι. Σκεφθήτε˙ εκείνοι είναι επάνω στον Ουρανό και αγάλλονται, κι εμείς είμαστε εδώ κάτω και ταλαιπωρούμαστε . Έτσι, όταν ζητάμε κάτι, είναι λίγο… άδικο να μη μας ακούν!
- Αν, Γέροντα, κάνουμε προσευχή και ζητήσουμε την βοήθεια των Αγγέλων και όλων των Αγίων, όλοι μαζί πρεσβεύουν στον Θεό για μας; Ενώνονται οι προσευχές τους;
- Καθένας βοηθάει, αν χρειάζεται να βοηθήση, αν μας ωφελή δηλαδή.
- Γέροντα, όταν βοηθιέμαι από έναν Άγιο , να το λέω στις αδελφές;
- Όχι, μόνο στην Γερόντισσα να το λες και να νιώθης πολλή ευγνωμοσύνη. Δεν έχει δικαίωμα ένας Άγιος να σου προσφέρη κάτι; Πως σας οικονομούν οι Άγιοι! Από πόσα βραχυκυκλώματα σας γλυτώνουν!
- Τι είδατε , Γέροντα, και το λέτε αυτό;
- Θα μπορούσα να σας πω πολλά, αλλά είναι πολλά! Ένα μόνο σας λέω, ότι οι Άγιοι έχουν βαλθή να μας παλαβώσουν!
-


Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ
ζ΄
ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

- Γέροντα, πονάει το δόντι μου.
- Δεν είναι καλά να πονέσης λίγο, για να ωφεληθής και λίγο; Κάνε ένα κομποσχοίνι στον Άγιο Αντίπα , που βοηθάει στον πονόδοντο, και θα σου περάση ο πόνος.
- Έκανα, Γέροντα, και δεν πέρασε.
- Φαίνεται κάτι θα φταίη. Αν του πης: «από τώρα θα είμαι πιο προσεκτική σε όλα», αμέσως ο Άγιος θα βοηθήση. Ο Άγιος Αντίπας είναι μεγάλος Άγιος! Πόσο ευαρέστησε τον Θεό! «Αντίπας ο μάρτυς μου ο πιστός11», λέει στην Αποκάλυψη.
- Γέροντα, στην Ακολουθία και στην Παράκληση της Αγίας Βαρβάρας αναφέρεται ότι η Αγία θεραπεύει τις λοιμώδεις ασθένειες.
- Ποιες είναι οι λοιμώδεις ασθένειες;
- Οι ασθένειες, Γέροντα, που μεταδίδονται με τα μικρόβια .
- Τότε να παρακαλάτε την Αγία Βαρβάρα να σας βοηθάη, για να μη μεταδίδεται το «μικρόβιο» της ζήλειας μεταξύ σας. Να φωτοτυπήσης της Παράκληση της Αγίας Βαρβάρας και να την μοιράσης στις αδελφές.
- Η Αγία Βαρβάρα , Γέροντα, είναι προστάτις και του Πυροβολικού.
- Ε, καλά, ένας Άγιος μπορεί να κάνει όλα τα διακονήματα.
- Γέροντα, και η Αγία Ειρήνη είναι προστάτις της Χωροφυλακής.
- Ναι, γι’ αυτό όταν καμμιά φορά δεν έχης ειρήνη , να παρακαλάς την Αγία Ειρήνη, που κυβερνάει και ολόκληρο το σώμα της Χωροφυλακής και φέρνει ειρήνη, να φέρνη την ειρήνη και μέσα στην καρδιά σου.
- Γέροντα, πολύ συχνά χάνω πράγματα και μετά χάνω χρόνο να τα βρω.
- Γιατί δεν επικαλείσαι τον Άγιο Μηνά που έχει ειδικότητα σ’ αυτό; Ο Άγιος Μηνάς αμέσως φανερώνει ό,τι χάσαμε , χωρίς να έχη πολλές απαιτήσεις! Εγώ μια φορά , όταν ήμουν στο Κοινόβιο, είχα χάσει το κλειδί από το κελλί μου- τότε κλειδώναμε τα κελλιά , γιατί μέσα στο μοναστήρι κυκλοφορούσαν και διάφοροι κοσμικοί. «Δεν πειράζει, λέω, θα πάω στο μαραγκούδικο». Κοιτάζω, έλειπε το κλειδί και από το μαραγκούδικο. Πάω στο βουρδουναριό, όπου έφτιαχνα τα σαμάρια για τα ζώα, και από ‘κει έλειπε το κλειδί. «Πού να πάω τώρα;» λέω. Άναψα τότε ένα κερί στον Άγιο Μηνά και αμέσως τα βρήκα όλα τα κλειδιά που δεν περίμενα. Ένα κερί και εντάξει! Υποχρεώνονται οι Άγιοι με το κερί.
Τον Άγιο Μηνά εγώ τον ήξερα ότι τον εικονίζουν και καβαλλάρη. Η μητέρα μου, που τον είχε δει μια φορά και της έδωσε απάντηση για ένα θέμα, μου είπε ότι ο Άγιος Μηνάς είναι καβαλλάρης. Εγώ επέμενα και της έλεγα ότι μόνον ο Άγιος Δημήτριος και ο Άγιος Γεώργιος είναι καβαλλάρηδες. «Όχι, μου έλεγε η μητέρα μου, αυτός που είδα ήταν με καστανό άλογο και μου είπε ότι είναι ο Άγιος Μηνάς. “Ποιος είσαι; Τον ρώτησα. Ο Άγιος Γεώργιος έχει άσπρο άλογο, ο Άγιος Δημήτριος κόκκινο˙ εσύ ποιος είσαι;”. Ο Άγιος Μηνάς είμαι”, μου είπε».
- Γέροντα, μπορεί ο άγιος Σπυρίδων να ζήτησε από τον Θεό να μείνη άφθαρτο το Λείψανό Του;
- Όχι, πώς μπορεί να γίνη αυτό; Οι Άγιοι δεν ζητούν τέτοια πράγματα. Ο Θεός οικονόμησε να μείνη άφθαρτο το Λείψανο, για να βοηθιούνται οι άνθρωποι. Και βλέπετε πως τα έχει οικονομήσει ο Θεός! Επειδή η Κέρκυρα, η Κεφαλονιά, η Ζάκυνθος είναι κοντά στην Ιταλία και εύκολα οι άνθρωποι θα μπορούσαν να παρασυρθούν από τον Καθολικισμό, έβαλε φράγμα εκεί πέρα τον Άγιο Σπυρίδωνα , τον Άγιο Γεράσιμο και τον Άγιο Διονύσιο.
- Γέροντα, όταν είσαστε στο Μοναστήρι, αισθάνομαι μεγάλη ασφάλεια. Όταν λείπετε και συμβή κάποιος πειρασμός, δειλιάζω.
- Μη φοβάσαι, έχετε Προστάτες μεγάλους κοντά σας˙ να μην τους αφήνετε, να τους ενοχλήτε συνέχεια. Όταν θα χρειάζεται και η δική μου σκιά για ανθρώπινη βοήθεια, είτε από το Άγιον Όρος είτε από κοντά ,θα υπάρχη. Εάν στην κοσμική ζωή τα καλά αδέλφια φροντίζουν τις αδελφές τους, πόσο μάλλον στην πνευματική ζωή, που είναι ανώτερη . Γι’ αυτό και σας έχω αφήσει τον θησαυρό που είχα, τον Άγιο Αρσένιο, και επόμενο είναι να είναι εδώ και η καρδιά μου, γιατί «όπου ο θησαυρός εκεί και η καρδία». Άλλωστε σας το είχα πει: «Ό,τι πολύτιμο κι αν έχω, θα το αφήσω στη Μονή μας, όπου μένει και ο Άγιός μου ο οποίος σε κάποιον είπε: «Εγώ μένω έξω από την Θεσσαλονίκη». Γι’ αυτό ,αφού και ο ίδιος είπε ότι μένει εδώ, να τον παρακαλάς εκ μέρους μου- εάν διστάζης-, να παίρνη την πατερίτσα του και να βολεύη με τον τρόπο του τα ταγκαλάκια.
Αυτή είναι και η δουλειά όλων γενικά των Αγίων∙ να βοηθούν να βοηθούν και να προστατεύουν εμάς τους ταλαίπωρους ανθρώπους από τους ορατούς και αοράτους πειρασμούς. Δική μας δουλειά είναι, όσο μπορούμε, να ζούμε πνευματικά, να μη στεναχωρούμε τον Χριστό, να ανάβουμε το καντηλάκι στους Αγίους και να τους παρακαλούμε να μας βοηθούν. Σε αυτήν την ζωή έχουμε ανάγκη βοηθείας, για να μπορέσουμε να πάμε κοντά στον Χριστό. Στην άλλη ζωή, εάν ο Θεός μας αξιώση και πάμε κοντά Του, ούτε και τους Αγίους θα «κουράζουμε», αλλά ούτε και θα υπάρχη λόγος να τους παρακαλούμε να μας βοηθήσουν.



11. Αποκ. 2,13. Ο Άγιος Αντίπας ,επίσκοπος Περγάμου, έζησε κατά τους Αποστολικούς χρόνους και μαρτύρησε στην Πέργαμο. Η μνήμη του εορτάζεται στις 11 Απριλίου.


Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ
ζ΄
ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

«Μὴ πεποίθατε ἐπ' ἄρχοντας, ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία»
( Ψαλμ. 145,3 )

Μην ελπίζεις ούτε σε φίλους , ούτε σε πλούτο, ούτε στην υγεία σου, ούτε σε τίποτα. Όλα αυτά είναι μάταια και αφανίζονται σαν όνειρο και σκορπίζονται σαν τον καπνό. Να ελπίζεις στον Ένα Δημιουργό και Σωτήρα σου. Αυτός, καλύτερα από σένα γνωρίζει όλες τις ανάγκες σου, ψυχικές και σωματικές , και μεριμνά για σένα. Με το πρόσταγμά του άγγελοι ουράνιοι σε διαφυλάττουν σε όλα σου τα διαβήματα.
Ο εχθρός μας συνεχώς μας αποσπά από την ελπίδα μας προς τον Θεό , αλλά εμείς, γνωρίζοντας τη δαιμονική του πονηρία, συνεχώς πρέπει να αποκρούουμε τις κακές του διαβολές.
Ελπίδα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς υπομονή.
Η ελπίδα , όπως και η πίστη, υποβάλλονται σε μεγάλη δοκιμασία. Στις δυστυχίες είναι απαραίτητη η υπομονή, ώστε να μην αναζητήσουμε λύτρωση από τη δυστυχία με τρόπο ανάρμοστο, αλλά να παραδοθούμε στο θέλημα του Θεού και να περιμένουμε από Εκείνον το έλεος ή τον βοηθό στην υπομονή ή το λυτρωτή από τη δυστυχία.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δοκιμασία για την ελπίδα από την περίπτωση που οι λογισμοί εξεγείρονται μέσα στη συνείδηση και λένε: «Οὐκ ἔστι σωτηρία αὐτῷ ἐν τῷ Θεῷ αὐτοῦ» ( Ψαλμ. 3,3 ) .
Σε έναν τέτοιο βαρύ πειρασμό περισσότερο απ’ όλα είναι απαραίτητη η υπομονή, η σιωπή, ο εκ βάθους καρδίας θρήνος, έως ότου περάσει ή μαλακώσει η βαρυχειμωνιά.
Μάθετε να δέχεσθε με υπομονή τις ελλείψεις και τις αδυναμίες των άλλων, διότι κι εσείς έχετε πλήθος ελλείψεων , τις οποίες υπομένουν οι άλλοι.
Εμείς απαιτούμε οι άλλοι να είναι τέλειοι, αλλά τις δικές μας ελλείψεις δεν τις διορθώνουμε.
Αν επιθυμείς να αποκτήσεις πείρα στην υπομονή, τότε δεν πρέπει να καταφεύγεις σε εκείνα τα πρόσωπα και τις καταστάσεις οι οποίες πιο πολύ θα σε απομακρύνουν από την υπομονή.
Όποιος αληθινά και ανυπόκριτα μέσα στην καρδιά του ονομάζει τον εαυτό του αμαρτωλό, τότε, σαν ταπεινός, κάθε κακολογία θα την υπομείνει με άνεση και δεν θα δείξει κανένα σημείο θυμού.
Πρέπει να θεωρείς τον εαυτό σου χειρότερο απ’ όλους και σε κάθε προσβολή να λες: «Συγχωρήσατέ μοι δια τον Χριστόν». Τότε και την προσβολή δεν θα αισθάνεσαι και κανείς πια δεν θα σε προσβάλει. Αλλιώς ένα λόγο θα σου λένε κι εσύ σε απάντηση θα λες δέκα. Δηλαδή χωνόμαστε μέσα στην καπνοδόχο, πασαλειβόμαστε με καπνιά και μετά θα απορούμε: πώς συνέβη αυτό;
Λέγει ο άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης: «Με εκείνους που μας πικραίνουν ή μας φθονούν, που καυχώνται εις βάρος μας, δεν πρέπει αντίστοιχα να πικραινόμαστε, να οργιζόμαστε, να υπερηφανευόμαστε, όπως συνήθως ταιριάζει στη διεφθαρμένη φύση μας, αλλά πρέπει να τους συμπονούμε σαν να κρατιούνται στη φλόγα του Άδη και στον πνευματικό θάνατο και να προσευχόμαστε γι’ αυτούς εκ βάθους καρδίας για να φωτίσει ο Κύριος το σκοτάδι της ψυχής τους και να λάμψει μέσα στην καρδιά τους με το φως της χάριτός Του».
Είναι καλό να υπομένουμε κάποτε από τους άλλους την αντιλογία και να συναντούμε κακή και εσφαλμένη γνώμη ακόμη και για τα καλά μας έργα και τις διαθέσεις μας. Αυτά μας οδηγούν συχνά στην ταπείνωση και μας προφυλάσσουν από την κενοδοξία. Πρέπει να ελπίζουμε όχι στις αρετές μας, αλλά στην ευσπλαχνία του Θεού και στη θυσία του Εσταυρωμένου Υιού του Θεού.
Έχε πάντα μπροστά σου το παράδειγμα του Μεγάλου Δικαίου , του Ιησού Χριστού, του Υιού του Θεού, ο Οποίος για τη Δικαιοσύνη Του υπέμεινε κάθε ψεύδος των ανθρώπων, ανεβαίνοντας στο Σταυρό και θανατούμενος με επονείδιστο θάνατο. Απ’ όλες μας τις κακοπάθειες σπουδαιότερες είναι εκείνες που υπομένουμε χάριν του Θεού.
Το να υπομένεις χάριν του Θεού είναι χάρισμα άξιο μεγάλου θαυμασμού, κι ανώτερο από το να ανασταίνεις νεκρούς και να κάνεις μεγάλα σημεία. Στην τελευταία περίπτωση (δηλ. του χαρίσματος των σημείων) ο άνθρωπος που δέχεται το δώρο από τον Θεό είναι οφειλέτης Του, ενώ στην πρώτη είναι σαν να καθιστά τον Ίδιο τον Θεό δικό του οφειλέτη. Λοιπόν οφείλουμε να ασπαζόμαστε και με ευγνωμοσύνη να φορούμε το Σταυρό, διότι αυτός είναι σημείο ευσπλαχνίας ,αφέσεως των αμαρτιών κι ακόμα δείγμα ότι ο Θεός δεν μας ξεχνά.
Υπέμεινε χάριν του Θεού τις ύβρεις, τους διωγμούς και τις κακολογίες, ώστε να αγάλλεσαι εν χαρά , λαμβάνοντας μεγάλη αμοιβή στους ουρανούς.
Σε σχέση με το παντοδύναμο και άγιο θέλημα του Θεού δεν μπορεί να υπάρχουν άλλα κατάλληλα αισθήματα στον άνθρωπο, εκτός της απεριόριστης ευσέβειας και της απεριόριστης υπακοής. Από αυτά τα αισθήματα , όταν γίνουν σταθερό κτήμα του ανθρώπου, γεννιέται η υπομονή.
Η υπομονή είναι σαν πέτρα που στέκεται ασάλευτη ενάντια στους ανέμους και τα καθημερινά κύματα της ζωής και πετυχαίνοντας αυτό δεν αποκάμνει και δεν επιστρέφει πίσω, αλλά, όντας ήρεμη, δεν σύρεται από την έπαρση, αλλά πάντοτε παραμένει η ίδια και στην ευημερία και στη δυστυχία.
Μπορεί να δοξάζει τον Θεό όποιος μένει ο ίδιος στον κόπο, ίδιος στην υμνωδία και ίδιος στην υπομονή. Ο Χριστός δέχεται αυτό σαν τον ύμνο των αγγέλων .
Είναι μεγάλη αρετή η υπομονή και η ελπίδα στην ευσπλαχνία του Θεού, ενώ η απελπισία είναι μεγάλη αμαρτία.
Η φιλάνθρωπη αγάπη και η στοργή του Χριστού συγχωρεί τους πεπλανημένους , τονώνει τους απίστους και ενισχύει τους κλονιζομένους και τους πεσμένους. Πρέπει να εναποθέσουμε ισχυρή και αταλάντευτη ελπίδα στην αγάπη και τη στοργή του Σωτήρος μας. Τότε μόνο δεν θα είμαστε «ως μη έχοντες ελπίδα», απελπισμένοι για την ανυπακοή μας και την απιστία μας, την αχαριστία μας και την αμφιταλάντευσή μας, αλλά μάλλον και τώρα και πάντοτε και στη ζωή και στο θάνατο θα παραδίδουμε και θα εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας στη φιλάνθρωπη αγάπη του Θεού. Εάν τα κύματα των δοκιμασιών και της ταραχής φθάνουν μέχρι την ψυχή μας και από πουθενά δεν περιμένουμε αγάπη, παρηγορία και βοήθεια, τότε θα μας καλεί η αξιόπιστη φωνή του Χριστού: «Μη φοβάσαι! Εγώ σε λύτρωσα, εγώ σε κάλεσα προς Εμέ, εσύ είσαι δικός μου!».


Από το βιβλίο: « ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΒΒΑΣ
Ο ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΗΣ»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ

Σάββατο 29 Μαρτίου 2014


Ο άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην Παλαιστίνη γύρω στα 523. Μόνασε από νεαρή ηλικία (16 ετών). Παρακολούθησε ανώτερο κύκλο μορφώσεως. Στην ζωή της ερήμου Σινά αξιοποίησε την σοφία του και ανέβηκε σε υψηλές κορυφές αγιότητας. Είχε και το χάρισμα της θαυματουργίας. Σε μεγάλη ηλικία έγινε ηγούμενος της μονής του Σινά.
Συνέγραψε τριάντα λόγους περί αρετής, όπου ο καθένας λόγος περιλαμβάνει και μια αρετή, ξεκινώντας από τις πιο πρακτικές και ανεβαίνοντας σαν σκαλοπάτια κατέληξε στις θεωρητικά υψηλές. Στη πνευματική ζωή έχουμε βαθμίδες χαμηλές και υψηλές, καταστάσεις κατώτερες και ανώτερες. Γι' αυτό και το σύγγραμμα ονομάζεται Κλίμακα των αρετών.
Στο έργο του αυτό ο συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικά τις ιδέες του για την κοινοβιακή κυρίως, αλλά και για την ερημιτική ζωή, ταξινομώντας αυτές κατά τρόπο που δείχνει πορεία προς την ηθική τελείωση. Είναι γραμμένο σε κομψή ελληνική γλώσσα, καλοδουλεμένη μέ χάρη και μελωδικότητα. Εχει διαύγεια, γλαφυρότητα, παραστατικότητα και παρουσιάζει πλούτο εκφράσεως, καλαισθησία και ευγένεια. Στη διακόσμηση του λόγου με εικόνες και παρομοιώσεις ο ιερός συγγραφέας είναι απαράμιλλος. Πάσης φύσεως σχήματα λόγου αναδύονται καθώς και ωραίες και επιτυχημένες προσωποποιήσεις.
Οι διδασκαλίες του είναι ολοκάθαρα νάματα που προέρχονται από αγιασμένη πηγή. Είναι ένα θεόπνευστο κείμενο. Οι σύγχρονοι ψυχολόγοι θαυμάζουν τον συγγραφέα της Κλίμακας για την βαθύτητα των ψυχολογικών του γνώσεων και παρατηρήσεων, και διαπιστώνουν ότι τα τελευταία αξιόλογα πορίσματα της ψυχολογίας του Βάθους ήταν γνωστά στους Πατέρες της ερήμου.
Ο Άγιος Ιωάννης κοιμήθηκε στις 30 Μαρτίου το 603, σε ηλικία ογδόντα ετών. Από την αρχή της Σαρακοστής το σύγγραμμά του διαβάζεται σε όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια.
Επειδή είναι παγκόσμιο κειμήλιο αναλύσεως όλων των παθών και των αρετών, η Εκκλησία τιμά ιδιαίτερα σε αυτή τη πνευματική περίοδο τον συγγραφέα άγιο Ιωάννη της Κλίμακας και το προτείνει για ανάγνωσμα.
________________________
(*) Οσίου Ιωάννου "Κλίμαξ" Έκδοσις Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού. 



Δεν γνωρίζω αν άλλη χριστιανική χώρα, όπως η Ελλάδα μας, έχη τόσα εξωκλήσια . Εξωκλήσια είναι τα εκκλησιδάκια που βρίσκονται έξω από πόλεις και χωριά. Αυτά τα εκκλησάκια ήταν σημεία ευλαβικής αναφοράς και παρηγοριάς για τον άνθρωπου της υπαίθρου. Είχαν αγιάσματα με ιαματικά ύδατα. Είχαν άγιες εικόνες, που δάκρυζαν, χτυπούσαν, μιλούσαν, θαύματα ενεργούσαν. Ήταν αποκούμπια του πονεμένου και κουρασμένου  ανθρώπου. Αυτά ήταν γι’ αυτούς τα νοσοκομεία, τα καταφύγια στον πόνο και τις στενοχώριες της πικρής ζωής. Ήταν κτισμένα έπειτα από κάποιο όνειρο, κάποια οπτασία ή κάποιο τάμα. Οικοδομήθηκαν από φτωχούς χειρώνακτες, τις περισσότερες φορές με τους δικούς τους κόπους. Αρχιτέκτων ήταν η βαθιά τους ευλάβεια , γι’ αυτό και ήσαν όμορφα, γουστόζικα. Η κάθε γωνιά και η κάθε πέτρα έχει τοποθετηθή με μεράκι. Και οι άνθρωποι που τα συντηρούν και ανάβουν τα κανδηλάκια και τα ευτρεπίζουνε στο διάβα του χρόνου είναι όμορφοι, ευλαβείς, προσηνείς.

Διηγείτο ο γερ- Αργύρης από το Αγιονέρι Κοζάνης πως ο Άγιος Αθανάσιος έχει αγίασμα και πολλές ιάσεις επιτελεί. Ένας νέος , που στα μικρά του χρόνια άναβε με την μητέρα του τα καντήλια του Αγίου Αθανασίου, πήγε στην Αμερική για μια καλύτερη τύχη. Εκεί παρέλυσαν τα κάτω άκρα του. Οι γιατροί καμμιά βοήθεια δεν του προσέφεραν. Μια ευλογημένη νύχτα βλέπει στον ύπνο του έναν αρχιερέα με κατάλευκα γένια.
-         Παιδί μου, με γνωρίζεις; Είμαι ο άγιος Αθανάσιος από το Αγιονέρι. Έλα και σ’ εμένα κι εγώ θα σε γιατρέψω.
Πράγματι, επέστρεψε στην Ελλάδα, έκανε Λειτουργία στον Άγιο Αθανάσιο, κρέμασε τις πατερίτσες του στην εικόνα κι από τότε βαδίζει χωρίς καμμιά δυσκολία.

Ο ίδιος διηγείτο ακόμη:
-         Πήγα κάποτε ν’ ανάψω τα καντήλια του Αγίου. Όταν έφθασα με το γαϊδουράκι μου στην πόρτα, ψάχτηκα και διαπίστωσα πως ξέχασα τα κλειδιά. Η πόρτα βαρειά, ξύλινη με γύφτικους μεντεσέδες. Τι να έκανα; Το πήγαιν’ έλα από το χωριό δεν ήταν εύκολο. Την ώρα που πήγα να κρεμάσω το λαδικό στο καρφί του τοίχου της εκκλησίας ακούστηκε δυνατός κρότος. Άνοιξε η πόρτα! Όταν τελείωσα τις προσευχές μου και την αποστολή μου, με τον ίδιο τρόπο έκλεισαν οι πόρτες και έφυγα για το σπίτι μου , κρατώντας αναμμένη την δάδα της πίστεως. Το φως το πήρα από το καντηλάκι του αγίου Αθανασίου , γι’ αυτό δε μου έσβησε ποτέ.
Αυτή η επίσκεψη στο ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου, παρ’ όλο που δεν συναντούσε μήτε ψάλτη μήτε παπά μήτε ιεροκήρυκα, καλλιέργησε την ψυχή του, τράνεψε την πίστη του και του προσέδωσε βαθειά ευλάβεια.
Στον πόλεμο του ’40 πολέμησε στην πρώτη γραμμή. Ο βασιλιάς Παύλος τον παρασημοφόρησε. Έχασε όμως όλη του την πτέρνα. Όταν ησύχασαν τα πράγματα, τον προέτρεπαν να περάση επιτροπή για σύνταξη και απαντούσε ο άνθρωπος του Θεού:
-         Αν πάρω χρήματα , θα χάσω ό,τι κέρδισα: Εγώ , παιδιά μου, έβλεπα την Παναγία. Σώθηκα από βέβαιο θάνατο. Δεν λύγισα. Δεν φοβήθηκα. Αυτά είναι τα παράσημά μου.
Απ’ ό,τι κάνει κανείς για τον Θεό, τίποτε δεν πάει χαμένο. Ο άνθρωπος δεν χαριτώνεται μόνον με την διδαχή, αλλά και με κάθε ευσέβεια που δεν καταντά ευσεβισμός. Και το καντήλι και το κερί και το λιβάνι και το πρόσφορο και ο άρτος γίνονται μάννα ουράνιο που θρέφει την ψυχή. Μακάρι να μη λείψουν από κανένα ορθόδοξο σπίτι. Αμήν.


Από το βιβλίο: «Μορφές που γνώρισα να ασκούνται στο σκάμμα της Εκκλησίας»
Α’ έκδοση Σεπτέμβριος 2010

Ιερά Μονή Δοχειαρίου, Άγιον Όρος

ΣΟΥ στέλνω τις Παραινέσεις* του αγίου Αντωνίου, τις οποίες μου ζήτησες. Διάβασέ τες με προσοχή. Θα σε εντυπωσιάσουν. Ο άγιος δεν ήταν εγγράμματος και δεν είχε μελετήσει τα βιβλία των σοφών. Γνώριζε, ωστόσο, απέξω το μεγαλύτερο μέρος της Γραφής. Η χάρη του Θεού σόφισε το νου του, γι’ αυτό και οι διδαχές του είναι, όπως θα διαπιστώσεις, πολύ σοφές. Σύμφωνα με αφηγήσεις αυτόπτων μαρτύρων,  τα πνευματικά του λόγια , βγαίνοντας από την καρδιά του, ξεχύνονταν σαν χείμαρρος από το στόμα  του και πλημμύριζαν τις καρδιές των ακροατών του, που συχνά περνούσαν ολόκληρες νύχτες ακούγοντάς τον, χωρίς να κουράζονται ή να νυστάζουν. Είχαμε κι εμείς τον π. Σεραφείμ του Σάρωφ, που, παρότι ήταν επίσης αγράμματος , έγινε σοφότερος από τους σοφούς χάρη στην οικείωση της σοφίας του Θεού και των θεοφόρων αγίων πατέρων.
Ο ρόλος των βιβλίων είναι το να μας καθοδηγούν απλώς στην πνευματική ζωή. Αυτή καθαυτή, όμως, η πνευματική γνώση αποκτάται εμπειρικά με τα έργα. Ακόμα κι εκείνο που γνωρίζεται θεωρητικά από την ανάγνωση με πληρότητα και σαφήνεια, εμφανίζεται εντελώς διαφορετικό όταν γνωρίζεται εμπειρικά από την έμπρακτη εφαρμογή του. Η πνευματική ζωή είναι ένας άλλος κόσμος, στον οποίο η σοφία του κόσμου τούτου δεν μπορεί να εισχωρήσει. Αυτό θα το δοκιμάσεις κι εσύ, αν δεν το έχεις ήδη δοκιμάσει. Να προσέχεις και να καλλιεργείς τον εαυτό σου. Σιγά-σιγά θα φτάσεις στο σημείο να μιλάς σοφά ∙ τόσο σοφά, που θα πρέπει να κάθεσαι και να καταγράφεις τα λόγια σου!
Με ρωτάς: «Διαβάζω πολύ. Είναι κακό;». Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Εξαρτάται από το τί διαβάζεις και πώς το διαβάζεις. Διάβαζε με ευθυκρισία, αξιολογώντας όλα τα αναγνώσματα με κριτήριο την αυθεντική αλήθεια της πίστεώς μας. Ό,τι συμφωνεί με την πίστη, να το δέχεσαι∙  ό,τι δεν συμφωνεί με την πίστη να το απορρίπτεις ως αντίθετο. Και κάθε βιβλίο με αντίθετο περιεχόμενο να το πετάς μακριά. Έχεις αρχίσει να μελετάς την πνευματική ζωή. Είναι κάτι πολύ σοβαρό και περιεκτικό, κάτι πολύ υψηλό και ευχάριστο, στο οποίο δεν μπορείς παρά να βρεις το υπέρτατο αγαθό. Σ’ αυτό να έχεις στρέψει την προσοχή σου και αυτό μαθαίνεις, τόσο από τα βιβλία όσο και, πολύ περισσότερο από την εμπειρία. Γνωρίζεις ήδη τι λογής βιβλία πρέπει να διαβάζεις. Καταλαβαίνεις, επίσης, πώς πρέπει να ρυθμίσεις την προσωπική σου ζωή. Αν στα σοβαρά επιθυμείς να τραβήξεις αυτό τον δρόμο, τότε ποτέ πια δε θα θελήσεις να μελετήσεις άλλα θέματα. Έχεις φοιτήσει, άλλωστε, στο σχολείο κι έχεις αποκτήσει μιαν ικανοποιητική γενική μόρφωση.
«Μα θα θεωρηθώ καθυστερημένη!»,  θα μου πεις. Τι συμφορά! Καθυστερημένη στο ένα, προχωρημένη στο άλλο, πολύ πιο μπροστά απ’ όλους σ’ ένα τρίτο. Πραγματικά θα ζημιωνόσουν, αν σπαταλούσες τον πολύτιμο χρόνο της ζωής σου για την απόκτηση της ανθρώπινης σοφίας και αδιαφορούσες για τη θεία σοφία. Αφού, όμως, θα προχωρήσεις στη δεύτερη, αν βέβαια κάνεις ό,τι χρειάζεται γι’ αυτό, όχι μόνο δεν θα ζημιωθείς, αλλά και θ’ αποκτήσεις θησαυρό αμύθητο, αγαθά άφθαρτα «που ούτε μάτι τα είδε, ούτε αυτί τα άκουσε, ούτε νους ανθρώπου τα έβαλε ποτέ»
( Α΄ Κορ. 2:9 ) . Κι αυτό γιατί η ανθρώπινη σοφία δεν μπορεί να συγκριθεί με την πνευματική.
Δεν απαγορεύεται, βέβαια, να διαβάζεις, πέρα από τα πνευματικά , και άλλα βιβλία. Ωστόσο, αποφεύγοντάς τα, αποφεύγεις το ενδεχόμενο της πνευματικής βλάβης. Γενικά, η ενασχόληση με κοσμικά πράγματα, έστω όχι εφάμαρτα, αποβαίνει σε βάρος της πνευματικής ζωής. Αν αποβλέπεις σε δύο διαφορετικούς σκοπούς, πιθανότατα δεν θα φτάσεις ούτε στον ένα.
Τι θα κάνεις, λοιπόν; Μπορείς να διαβάζεις και μη πνευματικά βιβλία; Θα έλεγα, μολονότι με κάποιαν επιφύλαξη, ότι  μπορείς , αν σου αρέσει, αλλά όχι απεριόριστα και άκριτα. Όταν βρίσκεσαι σε καλή πνευματική κατάσταση, και, διαβάζοντας ένα βιβλίο που περιέχει ανθρώπινη σοφία, η κατάσταση αυτή αρχίζει να σ’ εγκαταλείπει, άφηνε αμέσως το βιβλίο. Να ένας απλός γενικός κανόνας.
Το πνεύμα μπορεί να το καλλιεργήσουν ακόμα και βιβλία που περιέχουν ανθρώπινη γνώση. Είναι εκείνα που μας διδάσκουν τη σοφία, την καλοσύνη, την αλήθεια, την προνοητική παρουσία του Θεού στη φύση και στην ιστορία. Διάβαζε τέτοια βιβλία. Η φύση και  η ιστορία είναι θεϊκά βιβλία για όσους ξέρουν να τα μελετούν. Ο Θείος αυτοαποκαλύπτεται σ’ αυτά, όπως ακριβώς και στις Άγιες Γραφές.
«Και πού μπορεί να βρει κανείς τέτοια βιβλία;», θα με ρωτήσεις. Αυτό δεν το γνωρίζω. Τώρα, πάντως, εκδίδονται και κυκλοφορούνται πολλά τέτοια βιβλία επιστημονικού περιεχομένου, στα περισσότερα από τα οποία επιχειρείται η εξήγηση αφενός της προελεύσεως του κόσμου χωρίς τον Θεό και αφετέρου όλων των πνευματικών εκδηλώσεων του ανθρώπου  χωρίς το πνεύμα και την ψυχή. Μην πιάνεις τέτοια βιβλία, που περιέχουν την ψευδώνυμη γνώση. Μελέτησε την αληθινή επιστήμη. Είναι καλό να κατανοήσεις την κατασκευή των φυτών κι των ζώων, προπαντός του ανθρώπου, καθώς και τους νόμους της ζωής, όπως εκδηλώνονται σ’ αυτά. Πόσο μεγάλη αποδεικνύουν τη θεία σοφία όλα τα δημιουργήματα! Μεγάλη και ακατάληπτη!
Τι γίνεται, πάλι, με τα διηγήματα και τα μυθιστορήματα; Υπάρχουν και καλά ανάμεσά τους. Για να μάθεις, όμως, αν είναι καλά, πρέπει να τα διαβάσεις. Και διαβάζοντάς τα, θα γεμίσεις το νου σου με τέτοιες ιστορίες και εικόνες, που – «θο, Κύριε, φυλακν τ στόµατί µου!»- θα μολύνεις την ψυχή σου. Και μετά, άντε να καθαριστείς! Γιατί να υποστείς αυτή την ταλαιπωρία; Νομίζω, λοιπόν, πως είναι καλύτερα να τ’ αποφεύγεις όλα αυτά. Αν κάποιος καλόγνωμος  άνθρωπος, που έχει διαβάσει ένα διήγημα ή μυθιστόρημα, σου το συστήσει, τότε μπορείς να το διαβάσεις κι εσύ. Μπορείς, επίσης, να διαβάζεις ιστορικές πραγματείες, γεωγραφικές περιγραφές και ταξιδιωτικές εντυπώσεις. Μην αφιερώνεις , πάντως, χρόνο σε τέτοια αναγνώσματα. Ο νους σου ας είναι σταθερά προσηλωμένος στην πνευματική εργασία και η προσοχή σου ας μην ξεφεύγει απ’ αυτήν.
Ο Κύριος να σ’ ευλογεί!


 


*Οι ωραίες και ψυχωφελείς «Παραινέσεις περί ήθους ανθρώπων και χρηστής πολιτείας», που παραδίδονται με το όνομα του Μεγάλου Αντωνίου, περιέχονται στον πρώτο τόμο της Φιλοκαλίας των Ιερών Νηπτικών.



«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000


-         Γέροντα , πώς είναι καλύτερα να λέω την ευχή; Φωναχτά , ψιθυριστά ή με τον νου;
-         Αν την λες φωναχτά, θα κουράζεσαι και γρήγορα θα αποκάμης. Γι’ αυτό να την λες πότε ψιθυριστά και πότε με τον νου. Η ευχή με τον νου είναι το καλύτερο∙  επειδή όμως δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να την λένε συνέχεια με τον νου, βοηθάει να την λέη κανείς και ψιθυριστά, σαν μια προπαίδεια. Μπορείς να αρχίζης να την λες ψιθυριστά , να συνεχίζης με τον νου, και ύστερα πάλι ψιθυριστά και πάλι με τον νου. Να κάνης αυτή την εναλλαγή, μέχρι να καταλήξη η ευχή να γίνεται μόνο με τον νου,  να γίνη δηλαδή νοερά , όπως και λέγεται «νοερά προσευχή». Τότε προσεύχεται κανείς με τον νου του και η καρδιά του σκιρτά, αγάλλεται∙ φθάνει στον θείο έρωτα, ζη ουράνιες καταστάσεις.
-         Αυτό το διάστημα , Γέροντα, κάθε φορά που μπαίνω στο κελλί μου, έχω μετεωρισμό και βλάσφημους λογισμούς. Γιατί μου συμβαίνει αυτό;
-         Ξέχασες, φαίνεται, την ευχή, και γι’ αυτό ο πειρασμός έστησε την σκηνή του έξω από το κελλί σου. Προσπάθησε στις κενές ώρες που έχεις στο κελλί, να λες την ευχή ψιθυριστά , για να διώχνης τον μετεωρισμό και τους λογισμούς που υποβάλλει ο εχθρός. Η ψιθυριστή ευχή πολύ βοηθάει στις ώρες της επιθέσεως, γιατί εκείνην την στιγμή χρειάζεται προσοχή, για να γλυτώση κανείς από την εχθρική φάλαγγα.
-         Γέροντα, συμφέρει, όταν μου έρχονται κακοί ή βλάσφημοι λογισμοί , να τους πολεμώ με αντιρρητικό πόλεμο1;
-         Καλύτερα να τους πολεμάς με την  ευχή παρά με αντιρρητικό πόλεμο. Όσο μπορείς, να μιλάς νοερώς με τον Χριστό δια της νοεράς προσευχής , και να μη συζητάς με τον νου σου «τούτο» ή «εκείνο». Να καλλιεργήσης την ευχή, η οποία αρχικά θα σε απαλλάξη από τους κακούς λογισμούς και στο τέλος θα γίνη ένα με την αναπνοή σου.


1.      Αντιρρητικός πόλεμος σημαίνει να αντικρούη κανείς τους κακούς λογισμούς φέρνοντας αντίστοιχους καλούς.



Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ
ζ΄
ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»

ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΕΙΜΑΙ πολύ χαρούμενος που πήρες τόσο πολύ στα σοβαρά όσα σου έγραψα στο τελευταίο μου γράμμα και που θέλεις να ζήσεις με τέτοιον ακριβώς τρόπο. Ο Θεός βοηθός σου!
Ο Κύριος μας έδωσε αυτή τη σύντομη ζωή ως χρόνο και ευκαιρία προετοιμασίες για την άλλη, την ατελεύτητη. . Στη διάρκεια, λοιπόν, της σύντομης επίγειας ζωής μας πρέπει να συγκεντρώσουμε «προμήθειες» για ολόκληρη την αιωνιότητα. Πώς; Με τα καλά έργα. Απ’ αυτά σχηματίζεται ένα κεφάλαιο. Και από τον τόκο του κεφαλαίου συντηρούμαστε σ’ ολόκληρη την αιωνιότητα. Όποιος από μας κάνει μεγαλύτερες αποταμιεύσεις, θα ζήσει εκεί πιο πλούσια˙ και όποιος κάνει μικρότερες αποταμιεύσεις, θα ζήσει πιο φτωχικά. Ο Κύριος «θα πληρώσει τον καθένα κατά τα έργα του» ( Ρωμ. 2:6 ) .
Στην παρούσα ζωή, λοιπόν, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για ν’ αυξήσουμε τις καταθέσεις μας σ’ αυτόν τον λογαριασμό. Δεν είναι δύσκολο. Ο ίδιος ο Κύριος το βεβαιώνει , λέγοντας: «Ο ζυγός μου είναι απαλός και το φορτίο μου ελαφρό» ( Ματθ. 11: 30 ) . Όλη η χριστιανική ζωή συνοψίζεται σε τούτα: Να πιστεύουμε στον Θεό, στην προσκυνητή Τριάδα, που μας σώζει με το λυτρωτικό έργο του Ιησού Χριστού και με την αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος , να ζούμε σύμφωνα με τις εντολές του Ευαγγελίου, παίρνοντας θεία δύναμη μέσω των ιερών Μυστηρίων της Αγίας Εκκλησίας μας , και να ελπίζουμε ότι ο Θεός, για την πίστη και την υπακοή μας σ’ Αυτόν, δεν θα μας στερήσει τα επουράνια αγαθά.
Όσο απαραίτητη είναι η πίστη για τη σωτηρία μας, άλλο τόσο απαραίτητα είναι και τα καλά έργα. Το τονίζω αυτό, γιατί μερικοί διακηρύσσουν πως η πίστη είναι αρκετή, ενώ άλλοι λένε ότι φτάνει να είμαστε «καλοί άνθρωποι», να κάνουμε δηλαδή καλά έργα. Η αλήθεια είναι πως η πίστη και τα έργα έχουν ίση αξία. Η πίστη πρέπει να συνοδεύεται και να επιβεβαιώνεται από τα καλά έργα, δηλαδή από ζωή άγια, σύμφωνη με τις θείες εντολές. Εδώ , στην τήρηση των θείων εντολών, είναι που πρέπει να συγκεντρώσουμε περισσότερο την προσοχή μας. Την πίστη, βλέπεις, την αληθινή ορθόδοξη πίστη, την έχουμε. Τι μας μένει λοιπόν; Η τήρηση των εντολών, τα καλά έργα. Γιατί «η πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή» ( Ιακ. 2:20 ) . Και πρέπει να πω, ότι χρωστάμε απέραντη ευγνωμοσύνη στον Κύριο, γιατί την αξία των έργων μας την καθορίζει με κριτήριο όχι τη σπουδαιότητα ή τη μεγαλοσύνη τους, αλλά τη διάθεση που υπάρχει μέσα μας , όταν τα επιτελούμε. Ευγνωμοσύνη Του χρωστάμε ακόμα, γιατί μας δίνει καθημερινά αναρίθμητες ευκαιρίες για την επιτέλεση καλών έργων σύμφωνα με το θέλημά Του, έτσι που, αν προσέχουμε, μπορούμε κάθε στιγμή να Τον ευαρεστούμε.
Για να ευαρεστήσεις, λοιπόν, κι εσύ τον Θεό, δεν είναι ανάγκη να κάνεις κάτι το πολύ μεγάλο, δεν είναι ανάγκη να πας στο εξωτερικό, όπως κάνουν οι νεωτεριστές και τάχα προοδευτικοί. Φτάνει να κοιτάς γύρω σου κάθε μέρα και ώρα . Διακρίνεις σε κάτι τη σφραγίδα της θεϊκής εντολής; Κάνε το δίχως χρονοτριβή ή δισταγμό, με την πεποίθηση ότι ο ίδιος ο Θεό; αυτή την ώρα ζητάει από σένα αυτό το έργο και τίποτ’ άλλο. Προσπάθησε να στερεώσεις μέσα σου έναν τέτοιο τρόπο σκέψεως. Όταν το κατορθώσεις, απέραντη γαλήνη θα πλημμυρίσει την καρδιά σου, ειρήνη που θα προέλθει από την επίγνωση ότι κάθε στιγμή δουλεύεις για τον Κύριο. Ακόμα κι όταν σου λένε να μπαλώσεις τις κάλτσες του μικρού σου αδελφού, και το κάνεις πρόθυμα για τον Χριστό, που μας πρόσταξε ν’ ακούμε και να βοηθάμε τον πλησίον , εκτελείς ένα έργο θεάρεστο. Έτσι, με κάθε βήμα, με κάθε λέξη, με κάθε κίνηση, ακόμα και με κάθε ματιά μπορούμε να ευχαριστούμε τον Θεό, να βαδίζουμε στο δρόμο του θελήματός Του, και επομένως να κατευθυνόμαστε προς τον τελικό σκοπό μας.
Οι νεωτεριστές, οι τάχα προοδευτικοί, έχουν στο νου τους σύνολη την ανθρωπότητα , όλους τους ανθρώπους στοιβαγμένους μαζί. Είναι όμως γεγονός ότι η «ανθρωπότητα» ή ο «λαός» δεν υπάρχει ως πρόσωπο , ένα πρόσωπο για το οποίο θα μπορούσες κάτι να κάνεις τώρα ακριβώς. Η ανθρωπότητά μας συγκροτείται από ξεχωριστά πρόσωπα. Κάνοντας κάτι για ένα πρόσωπο, το κάνουμε μέσα στο σύνολο των ανθρώπων. Αν ο καθένας μας έκανε ό,τι μπορούσε για οποιονδήποτε άνθρωπο έχει μπροστά στα μάτια του, αντί να ρίχνει μάτια το βλέμμα του τόσο μακριά, στο απρόσωπο σύνολο των ανθρώπων, τότε όλοι μας θα κάναμε κάθε στιγμή ό,τι χρειάζεται γι’ αυτούς που έχουν ανάγκη, κι έτσι θα εδραιώναμε την ευημερία του συνόλου του ανθρώπινου γένους, που αποτελείται από πλούσιους και φτωχούς, από αδύνατους και ισχυρούς. Όσοι οραματίζονται την ευημερία όλης της ανθρωπότητας συνολικά, αδιαφορούν γι’ αυτό που είναι μπροστά στα ματιά τους. Έτσι, όμως, δεν εκπληρώνουν το σκοπό της ζωής, γιατί ούτε τη δυνατότητα έχουν να επιτελέσουν ένα τόσο μεγάλοι έργο, όπως είναι η πανανθρώπινη ευημερία, ούτε πάλι αξιοποιούν τις ευκαιρίες, που τους δίνονται, για την εκτέλεση μικρών καλών έργων.
Μου μίλησαν για μια τέτοια περίπτωση στην Αγία Πετρούπολη. Σε μια συγκέντρωση νέων, υπέρμαχων της «πανανθρώπινης ευημερίας» – αυτό ήταν το κεντρικό σύνθημα του «προοδευτικού» παραληρήματός τους- ,κάποιος ..τζέντλεμαν έβγαλε έναν παθιασμένο λόγο για την αγάπη προς την ανθρωπότητα και το λαό. Τους συνεπήρε όλους. Όταν, όμως, γύρισε στο σπίτι του, ο υπηρέτης του, που δεν αντιλήφθηκε την επιστροφή του, δεν του άνοιξε αμέσως την πόρτα και δεν του έδωσε αμέσως κερί. Επιπλέον , επειδή το μπουρί της σόμπας του είχε βουλώσει, το δωμάτιό του ήταν λίγο κρύο. Ε, ο «ανθρωπιστής» μας δεν μπόρεσε να τ’ ανεχθεί όλα αυτά ,κι έλουσε τον υπηρέτη του μ’ ένα χείμαρρο από βρισιές. Όταν εκείνος προσπάθησε να δικαιολογηθεί , του κατάφερε κι ένα γερό χτύπημα στο στήθος. Να , λοιπόν, ο φίλος μας με τα λεπτά αισθήματα , αυτός που από το ένα μέρος διαλαλούσε την αγάπη του για την ανθρωπότητα και από το άλλο μέρος , στο ίδιο του το σπίτι , δεν μπορούσε να φερθεί φιλάνθρωπα σ’ έναν μόνο άνθρωπο. Αυτές δούλευαν με ενθουσιασμό και ζήλο σε βιβλιοδετεία , δένοντας βιβλία «προοδευτικού» περιεχομένου, συχνά όμως άφηναν τις μανάδες τους χωρίς ένα κομμάτι ψωμί . Και όμως, πίστευαν ότι «τραβούσαν μπροστά» και θεμελίωναν την ευτυχία της ανθρωπότητας .
Όλοι οι κίνδυνοι προέρχονται από μία νοοτροπία που είναι υπερβολικά και άκριτα φιλελεύθερη. Είναι προτιμότερο να ρίχνεις ταπεινά τα μάτια σου κάτω και να κοιτάς τα πόδια σου, προσέχοντας που πατάς . Αυτός είναι ο πιο σωστός δρόμος.
Σου ξαναγράφω για όλα αυτά, επειδή πρέπει να στερεωθούν στο μυαλό σου. Θέλω να σε προφυλάξω από τη σύγχυση και το σκοτισμό που προξενούν στην ψυχή τα όνειρα των νεωτεριστών.



«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000

Γέροντα, όταν δεν έχω όρεξη για πνευματικά, πώς να βάλω αρχή;
- Να κάνης κάτι πνευματικό που σε ευχαριστεί, και θα σου έρθη η όρεξη και για τα άλλα. Να απλώσης μπροστά σου την πνευματική τράπεζα και να βρης τί τραβά η όρεξή σου. Θέλεις να διαβάσης λίγο; Θέλεις να κάνης ένα κομποσχοίνι Θέλεις να κάνης μία Παράκληση; Θέλεις να διαβάσης Ψαλτήρι ή να κάνης λίγες μετάνοιες; Αν δεν έχης όρεξη για τίποτε, ε, τότε θέλεις βρεγμένη σανίδα.
- Από εργόχειρο, Γέροντα, μπορώ να αρχίσω;
- Μπορείς αλλά να λες συγχρόνως και την ευχή.
- Μήπως, όμως, Γέροντα, κάνοντας ό,τι με ευχαριστεί , κάνω το θέλημά μου;
- Κοίταξε, στα πνευματικά πρέπει να δίνουμε στην ψυχή την τροφή που επιθυμεί και ζητάει μόνη της. Έτσι γλυκαίνεται ,τρέφεται και παρακινείται για περισσότερα πνευματικά. Βλέπεις, και όταν αρρωσταίνουμε και ζητά κάτι ο οργανισμός μας , του το δίνουμε , για να γίνουμε καλά. Μικρός, είχα αρρωστήσει από αναιμία, και ζητούσα να φάω λεμόνι. Οι δικοί μου όμως, επειδή δεν ήξεραν αν έπρεπε να φάω λεμόνι, δεν μου έδιναν και περίμεναν τον γιατρό. Και τελικά, όταν ήρθε ο γιατρός, συνέστησε να τρώω λεμόνια, γιατί ο οργανισμός μου είχε ανάγκη από βιταμίνες που περιέχονται στα λεμόνια.
- Γέροντα, για να αντιμετωπίσω αυτόν τον καιρό την αμέλεια, έκανα μια προσπάθεια να εφαρμόσω ένα πρόγραμμα.
- Το πρόγραμμα καλό είναι, αλλά πρέπει πρώτα να μπη η καρδιά και μετά το πρόγραμμα.
- Μήπως, Γέροντα, να μου βάζατε εσείς ένα πρόγραμμα;
- Το πρόγραμμα που θα σου βάλω, είναι να κάνης ό,τι πνευματικό σ’ ευχαριστεί. Να μη στριμώχνης με άγχος τον εαυτό σου, αλλά να εξετάζης από τί είδους πνευματική τροφή έχει ανάγκη η ψυχή σου και να της το δίνης. Όταν νιώθης την ανάγκη να ψάλης, να ψάλης˙ όταν σε τραβάη η μελέτη, να μελετάς˙ όταν σε τραβάη η ευχή, να λες την ευχή. Να κάνης και ό,τι άλλο πνευματικό επιθυμείς, αρκεί να μην καταπιέζης τον εαυτό σου. Νομίζω ότι κατάλαβες. Αυτό θα γίνη τώρα στις αρχές , μέχρι να γλυκαθή η ψυχή σου, και μετά θα μπης σε μια πνευματική σειρά που θα σε τραβάη από μόνη της. Μην ανησυχής λοιπόν, με την Χάρη του Θεού θα πάρη μπρος η μηχανή σου και θα τρέχης.


Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ
ζ΄
ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

«Οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων ὁ Κύριος,
μακρόθυμος καὶ πολυέλεος, οὐκ εἰς τέλος
ὀργισθήσεται, οὐδὲ εἰς τὸν αἰῶνα μηνιεῖ·»
(Ψαλμ. 8-9 )


Καλά. Μου λέτε να εξομολογηθώ. Μα, αφού δεν μπορώ να κόψω το ελάττωμα; Αφού δεν μπορώ να κρατηθώ; Αφού θα ξαναπέσω; Τι θέλετε, να παίζω με τα θεία;
Την αντίρρηση αυτή προβάλλουν συνήθως νέοι άνθρωποι και μάλιστα άγαμοι. Όταν τους μιλήσει ο Πνευματικός για αγνότητα και καθαρότητα ψυχής και σώματος, σηκώνουν τα χέρια ψηλά. Δεν μπορούν, λένε , να υπερνικήσουν το πάθος. Κι αφού προεξοφλούν νέα πτώση, δεν θέλουν να εξομολογηθούν.
- Μου υποδεικνύετε να εξομολογηθώ, μου έλεγε κάποιος νέος. Μα αφού θα αμαρτήσω και πάλι; Τί να την κάνω την Εξομολόγηση; Μήπως πρόκειται να μου επιτρέψει ο Ιερεύς να κοινωνήσω; Να πάω, λοιπόν, έτσι για παιχνίδι; Στο κάτω-κάτω ντρέπομαι να λέω όλο τα ίδια. Δεν θέλω να κοροϊδεύω τον εαυτό μου.
Κατ’ αρχήν , όσοι προβάλλουν την αντίρρηση αυτή δείχνουν ότι δεν έχουν συναισθανθεί την ενοχή τους και επομένως δεν έχουν μετανοήσει. Αλλά, όπως θα δούμε, απαραίτητη προϋπόθεση της Εξομολογήσεως είναι η μετάνοια για την προηγούμενη αμαρτωλή ζωή. Εξομολόγηση σημαίνει ομολογία αμαρτιών, για τις οποίες μετανοώ. Χωρίς μετάνοια δεν νοείται Εξομολόγηση. Αν νομίζουμε ότι καλώς πράξαμε, τότε δεν χρειάζεται Εξομολόγηση και συγχωρητική ευχή.
Όσοι, όμως, προβάλλουν αυτή την αντίρρηση, ομολογούν ακριβώς ότι έχουν επιπόλαιη ιδέα περί αμαρτίας. Δεν έχουν ίσως ποτέ σκεφθεί σοβαρά, ποιό κακό τους προξενεί το αμαρτωλό πάθος, η ακάθαρτη πράξη, η αμαρτία γενικά, την οποία με τόση ευχαρίστηση υπηρετούν. Θεωρούν την αμαρτία σαν ένα αθώο παιχνιδάκι. Αγνοούν ότι «τα οψώνια ( = αποτελέσματα) της αμαρτίας θάνατος» ( Ρωμ. 6,23 ) . Δεν έχουν συναίσθηση του ηθικού γκρεμού στον οποίο εξάπαντος οδηγούνται με την αμαρτωλή ζωή τους. Και γι’ αυτό δεν νοιώθουν την υποχρέωση να διορθωθούν. Ή μάλλον προσποιούνται πως δεν νοιώθουν, γιατί στο βάθος θα ήθελαν, σε στιγμές μάλιστα ειλικρίνειας- και τέτοιες στιγμές έχει και ο πιο πωρωμένος- να άλλαζαν τρόπο ζωής. Αν αυτό μπορούσαν να το επιτύχουν χωρίς κόπο, χωρίς θυσίες, τότε ευχαρίστως θα δέχονταν να μετανοήσουν. Αλλά η κακή συνήθεια τους έχει κυριεύσει τόσο πολύ, που για να απαλλαγούν από αυτό χρειάζεται αγώνας και κόπος και ιδρώτας. Ενώ αυτοί δεν είναι διατεθειμένοι ούτε αγώνα να αναλάβουν, ούτε με κόπο και ιδρώτα και προσπάθεια να ταράξουν την πνευματική τους οκνηρία. ‘Έπειτα, η αμαρτία τους έχει παραλύσει τη θέληση, τους έχει εξασθενήσει τις ψυχικές τους δυνάμεις. Κι ο σατανάς τους έχει μεταδώσει την αποθάρρυνση, για την οποία γράψαμε παραπάνω, τη δειλία, το φόβο, την απογοήτευση: «Δεν διορθώνεσαι! Αφού πάλι θα πέσεις, τί την θέλεις την Εξομολόγηση;» .
Κάτω από την επίδραση της κατάστασης αυτής, δεν τολμούν να πάρουν απόφαση διορθώσεως, αποκοπής του κακού. Κι έτσι δεν κάνουν το μεγάλο βήμα. Και θεωρούν αυτή την ατολμία τους σαν δήθεν ειλικρίνεια προς τον Θεό και τον εαυτό τους! Δυστυχισμένες υπάρξεις! Να ξέρατε πόσο υποβιβάζετε τον εαυτό σας με τις δικαιολογίες αυτές. Πόσο υποτιμάτε τη δύναμη της θέλησής σας. Πόσο καταρρακώνετε τον ανθρωπισμό σας! Αφαιρείτε από τον εαυτό σας το πολυτιμότερο στοιχείο του, τον «ηγεμόνα νουν». Και ομολογείτε πως νικηθήκατε στη ζωή από το εγώ σας. Τα ζώα μόνο έχουν το δικαίωμα να ζουν με τα ένστικτά τους. Όχι όμως και ο λογικός και ελεύθερος άνθρωπος. Εκείνα δεν έχουν να επιλέξουν μεταξύ καλού και κακού, αγαθού και πονηρού. Στερούνται λογικής και θελήσεως. Έχουν μόνο ένστικτα. Κι αυτά ικανοποιούν.
Εσύ, όμως, αδελφέ μου, έχεις βούληση. Μην την αρνείσαι, προφασιζόμενος ότι θα ξαναπέσεις. Αν πιστεύεις στον αγώνα σου, μη μελετάς από τώρα την ήττα σου. Θα ξέρεις ασφαλώς ότι στο στρατό, το μόνο πράγμα που δεν διδάσκεται είναι η υποχώρηση. Δεν υπάρχει λόγος να καλλιεργούμε την ηττοπάθεια πριν την ώρα της. Εσύ, λοιπόν, έχεις βούληση, έχεις λογικό, έχεις ψυχικές δυνάμεις. Μπορείς, αν το θελήσεις, να επιβληθείς στον εαυτό σου. Πρέπει, σαν άνθρωπος ελεύθερος, να ζεις λογικά. Έχεις τη δύναμη, αρκεί να το θελήσεις, να κυριαρχήσεις πάνω στον εαυτό σου. Να περιορίσεις τις κατώτερες ορμές σου. Να υψωθείς πάνω από τα γήινα, τα φθαρτά, τα μάταια, τα υλικά, τα εφήμερα, τα προσωρινά. Μήπως για τον ουρανό δεν είσαι πλασμένος; Αλλά πόσο γρήγορα λησμόνησες τη θεία καταγωγή σου! Και τον προορισμό σου πάνω στη γη. Και το σκοπό της ζωής σου. Φαίνεται, δεν έχεις ποτέ φιλοσοφήσει για το νόημα της ζωής. Δεν είναι χαμένος καιρός η ζωή. Είναι μια ευκαιρία, που ή τη χάνεις ή την κερδίζεις. Έχει σκοπό και νόημα η ζωή. Εσύ, ίσως, σαν σκοπό της έχεις βάλει το χρήμα, την ηδονή, την πρόσκαιρη απόλαυση. Και γι’ αυτό δεν νιώθεις την ανάγκη της μετανοίας. Δεν αισθάνεσαι την ανάγκη να κάνεις μια προσπάθεια να γίνεις ηθικός, να συμμορφώσεις τη ζωή σου προς το θέλημα του Δημιουργού σου. Έτσι, τόσο εύκολα και αβασάνιστα αρνείσαι να αποβάλεις το σάπιο, να φτύσεις το δηλητήριο . Και προβάλλεις τη δειλή και αναξιοπρεπή , για άνθρωπο λογικό, δικαιολογία ότι, πάλι θα αμαρτήσεις. Τόσο πολύ, λοιπόν, συνήθισες τη δυσοσμία της αμαρτίας και τις φρικτές αναθυμιάσεις της , ώστε να τις θεωρείς …εκλεκτό άρωμα; Μέχρι εκεί έφτασε η προσκόλλησή σου στην τρομερή αυτή λέπρα;
Έπειτα, μη λησμονείς, ότι το να ξαναπέσεις δεν είναι τόσο φοβερό, όσο να μένεις εκεί στην πτώση σου, χωρίς να καταβάλεις προσπάθεια να σηκωθείς. Θα ξαναπέσεις, αναπόφευκτα ίσως. Θα λερωθείς και πάλι. Αλλά, να το λουτρό. Μπες στο εξομολογητήριο να καθαρισθείς. Βγήκες τώρα καθαρός και πιο κάτω ξαναπέφτεις; Δεν πειράζει. Θα ξανασηκωθείς . «Μη ο πίπτων ουκ ανίσταται;» ( Ιερεμ. 8,4 ) . Το λουτρό πάλι σε περιμένει. Θα ξαναβγείς απ’ αυτό λουσμένος , καθαρισμένος. Η Εξομολόγηση είναι Μυστήριο που επαναλαμβάνεται. Είναι λουτρό, το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιούμε πάντοτε, όταν λερώνεται ο χιτώνας της ψυχής μας. Διότι είναι αλήθεια πως ένα πάθος αμαρτωλό , στο οποίο είναι κανείς υποδουλωμένος πολύ καιρό, δεν κόβεται αμέσως. Το δένδρο δεν κόβεται ποτέ με την πρώτη τσεκουριά. Ο Θεός μας δέχεται Και μας συγχωρεί «εβδομηκοντάκις επτά», δηλαδή συνεχώς, όσες φορές κι αν Τον πικράνουμε. Κάθε φορά που θα πέσουμε, Εκείνος περιμένει να σηκωθούμε. Αλλά υπό τον όρο, ότι θα καταβάλουμε προσπάθεια, θα αγωνιστούμε, θα μισήσουμε το κακό. Άλλο είναι να αγωνίζεσαι και παρά ταύτα να πέφτεις , κι άλλο να παραδίνεσαι θεληματικά στον εχθρό. Άλλο είναι να ζητάς με συντριβή συγχώρεση κι άλλο να έρχεσαι με ελαφρά καρδιά στον Πνευματικό και μόλις απομακρυνθείς , χωρίς καμιά προσπάθεια, χωρίς προσοχή, να επαναλαμβάνεις τα ίδια. Αυτό είναι ειρωνεία του Μυστηρίου. Έτσι δεν δείχνεις ούτε ίχνος μεταμέλειας. Απεναντίας η τακτική σου αυτή προδίδει άνθρωπο απερίσκεπτο , αφιλοσόφητο , επιπόλαιο.
Και κάτι ακόμη: Ή πιστεύεις ή δεν πιστεύεις στη χάρη του Μυστηρίου. Αν πιστεύεις, τότε θα είσαι βέβαιος ότι ο Θεός θα ακούσεις την κραυγή της μετανοίας σου και θα σε βοηθήσει, ώστε, σιγά-σιγά να απαλλαγείς από τα πάθη σου. Το Μυστήριο θα σου εξασφαλίσει τη θεία Χάρη, δηλαδή τον Ίδιο τον Κύριο, που θα σε ενδυναμώνει και ενισχύει στον αγώνα σου. Έτσι θα βγαίνεις δυναμωμένος , με ανανεωμένες δυνάμεις και με σύντροφο ισχυρό τη θεία Χάρη. Αν, τυχόν, ξαναπέσεις, πάλι θα τρέξεις στο λουτρό και πάλι θα καθαρισθείς.
Τι κάνουμε όταν λερωθούν τα ρούχα μας; Τα πλένουμε . Τα χρησιμοποιούμε. Και όταν πάλι λερωθούν, πάλι τα πλένουμε και πάλι τα φορούμε. Ποτέ δε λέμε: «Δεν βαριέσαι∙ αφού και πάλι θα λερωθούν τα ρούχα μου, γιατί να τα πλύνω»; Πόσο ανόητη θα ήταν παρόμοια σκέψη! Κι όμως, προκειμένου για την ίδια την ψυχή μας, αυτή την ανόητη σκέψη κάνουμε.
Η δικαιολογία αυτή των ανθρώπων που δεν εξομολογούνται, γιατί θα αμαρτήσουν και πάλι, μου θυμίζει τη νοοτροπία ενός στρατιώτη χωρικού: Υπηρετούσε στο μαγειρείο της μονάδας. Κάποιο απόγευμα , τον είδε ο αξιωματικός να προετοιμάζεται να μαγειρέψει το βραδυνό φαγητό στο άπλυτο, από το μεσημεριανό μαγείρεμα, καζάνι.
- Τι κάνεις εκεί; του λέει. Πλύνε γρήγορα το καζάνι.
Κι εκείνος με αφέλεια του απαντά:
- Κυρ- Λοχαγέ, από μαγείρεμα είναι! Αφού, δηλαδή, θα μαγειρέψω πάλι, τί χρειάζεται το πλύσιμο;
Κι όμως, παρόμοια κωμική δικαιολογία επιστρατεύουν αρκετοί, προκειμένου να αποφύγουν την εξομολόγηση. Και μένουν μακριά από τη θεία Χάρη, με λερωμένη την ψυχή. Σ’ αυτούς , θα μπορούσαμε να πούμε συμπερασματικά: Κύριοι , αφού θα ξαναπεινάσετε, γιατί τρώτε; Και αφού θα ξαναδιψάσετε, γιατί πίνετε; Εκεί μας οδηγεί η παράλογη και απερίσκεπτη ένστασή σας.





Από το βιβλίο: «ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ»
Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ ΚΑΡΟΥΣΟΥ
ΑΘΗΝΑ 2012
Εκδόσεις: “ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΙ”

 Αν σε κάθε οικογένεια υπήρχε έστω και ένα πρόσωπο που υπηρετούσε τον Θεό με ζήλο, τί αρμονία θα υπήρχε στον κόσμο! Θυμάμαι συχνά την ιστορία κάποιας κοπέλας. Συνήθιζε να έρχεται και να συζητάμε τότε που ήμουν ακόμα στο Μοναστήρι του Τουμάν . Ήρθε κάποια μέρα στο Μοναστήρι μαζί με ένα οργανωμένο γκρουπ προσκυνητών, και μου διαμαρτυρήθηκε το εξής: «Δεν το αντέχω πια! Οι άνθρωποι είναι τόσο αγενείς μεταξύ τους!». Και κατόπιν μου είπε ότι θα κοίταζε να βρει άλλη δουλειά. Την απέτρεψα , λέγοντας ότι ήταν λίγες οι δουλειές εκείνο τον καιρό και τα επίπεδα της ανεργίας υψηλά. Της είπα να πάψει να πολεμά τους συναδέλφους της στη δουλειά. «Μα δεν μάχομαι κανένα!», απάντησε. Της εξήγησα ότι μολονότι δεν μάχεται κανένα σωματικά εντούτοις με το να είναι δυσαρεστημένη στη θέση της, διεξάγει πόλεμο εναντίον των συναδέλφων της με τους λογισμούς της. Εκείνη αντέτεινε ότι κάθε άλλη αντίδραση θα υπερέβαινε τα όρια αντοχής του καθενός. «Μα ασφαλώς και τα υπερβαίνει», της είπα, «αλλά δεν μπορείς να το κάνεις μόνη σου. Χρειάζεσαι τη βοήθεια του Θεού. Κανείς δεν γνωρίζει αν προσεύχεσαι ή όχι την ώρα της δουλειάς σου. Κατά συνέπεια, όταν αρχίζουν να σε προσβάλλουν, μην τους αντιγυρίζεις τις προσβολές ούτε με λόγια ούτε με αρνητικές σκέψεις. Προσπάθησε να μην τους προσβάλλεις ούτε καν με τους λογισμούς σου∙ προσευχήσου στον θεό να τους στείλει έναν άγγελο ειρήνης. Ζήτησέ Του επίσης να μην ξεχάσει και σένα. Αυτό δεν θα μπορέσεις να το κάνεις αμέσως , αλλά αν προσεύχεσαι πάντοτε έτσι, θα δεις πώς θα αλλάξουν τα πράγματα με τον καιρό και πώς θα αλλάξουν επίσης και οι άνθρωποι. Κατ’ ουσίαν θα αλλάξεις κι εσύ». Εκείνο τον καιρό δεν ήξερα αν επρόκειτο να δώσει βάση στη συμβουλή μου.
Αυτό συνέβη στο Μοναστήρι του Τουμάν το 1980. Το 1981 με έστειλαν στο μοναστήρι της Βιτόβνιτσα. Κάποια μέρα στεκόμουν πλάι στην κυδωνιά , όταν είδα ένα γκρουπ προσκυνητών να πλησιάζει. Ήταν κι εκείνη ανάμεσα στο γκρουπ και με πλησίασε για να πάρει ευλογία. Και να τι μου είπε: «Αχ πάτερ! Δεν είχα ιδέα ότι οι άνθρωποι είναι τόσο καλοί!». Τη ρώτησα αν αναφερόταν στους συναδέλφους της στη δουλειά κι εκείνη μου απάντησε θετικά. «Άλλαξαν τόσο πολύ πάτερ, είναι απίστευτο! Κανείς δεν με προσβάλλει πλέον, και βλέπω και σε μένα επίσης τη διαφορά!». Τη ρώτησα αν είχε ειρηνεύσει με όλους και μου απάντησε ότι υπήρχε μόνο ένα πρόσωπο μονάχα με το οποίο δεν μπορούσε να ειρηνεύσει για πολύ καιρό. Κατόπιν ,καθώς διάβαζε τα Ευαγγέλια, έφτασε κάποια στιγμή στο σημείο όπου ο Κύριος μας ζητά να αγαπάμε τους εχθρούς μας. Και τότε είπε στον εαυτό της: «Θα αγαπήσεις αυτό το πρόσωπο είτε το θέλεις είτε όχι, διότι αυτό είναι που μας ζητά ο Κύριος». Και τώρα, ξέρετε, είναι οι δυό τους οι καλύτεροι φίλοι!
Μακάρι να υπήρχε έστω και ένας τέτοιος άνθρωπος σε κάθε επιχείρηση, εργοστάσιο ή γραφείο! Έτσι θα ανοιγόταν ο δρόμος προς την ειρήνη. Μόνο ένας άνθρωπος χρειάζεται, ένας άνθρωπος συνδεδεμένος προσευχητικά με τον Θεό, και θα έχουμε παντού ειρήνη- στην οικογένεια, στην δουλειά, στην κυβέρνηση και παντού. Η παρουσία ενός τέτοιου ανθρώπου είναι που μπορεί να μας ελευθερώσει από ζοφερούς και δυσβάσταχτους λογισμούς.

Από το βιβλίο : «ΟΙ ΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ
Βίος και διδαχές του γέροντα Θαδδαίου της Βιτόβνιτσα»
Εκδόσεις : «Εν πλω»

 Φοβηθείτε τους επαίνους εκ μέρους των ανθρώπων, εξακολούθησε ο στάρετς απευθυνόμενος προς όλους, και προπάντων όταν σας επαινούν παρά την αξία σας. Σιωπήστε, μην απαντήσετε εκείνη τη στιγμή. Μόνο μέσα σας συναισθανθείτε ότι σας επαινούν περισσότερο απ’ ότι αξίζετε. Μα αν αρχίσετε να αντιλέγετε, τότε γεννιέται η υποκρισία. Πράγματι, το λεπτό αίσθημα της ικανοποιήσεως από τους επαίνους υπάρχει στον καθένα. Όλοι βρισκόμαστε σε πλάνη δίνοντας μεγάλη αξία στον εαυτό μας. Υπερηφανευόμαστε, ματαιοδοξούμε και μετά πρέπει κάθε μέρα να παρακαλούμε τον Κύριο: «Κύριε, στείλε το έλεός Σου, λύτρωσέ μας από την πλάνη, από την έπαρση, φώτισέ με με το φως της χάριτός Σου». Είναι φοβερή συμφορά όταν ο άνθρωπος χάνοντας την ταπείνωση , απατά τον εαυτό του και φαντάζεται ότι μόλις που δεν είναι άγιος. Φοβερή κατάσταση η έπαρση, η σατανική υπερηφάνεια! Κάποιους τους σώζει ο Κύριος απ’ αυτή την κατάσταση με βαρειά τιμωρία. Στέλνει κάποια ψυχική ασθένεια ή παραχωρεί να πέσουν σε επαίσχυντες αμαρτίες, από το βάρος των οποίων, σαν να συνέρχονται, έρχονται στον εαυτό τους , αναγνωρίζουν τη μηδαμινότητά τους , μετανοούν και διορθώνονται. Αλλά πολλοί απ’ αυτούς τους δυστυχείς χάνονται, ειδικά αν δεν υπάρχει κανείς να τους βοηθήσει να συνέρθουν. Φύλαξέ μας, Κύριε, όλους από μια τέτοια δαιμονική απάτη. Ποτέ δεν πρέπει να υπερηφανευόμαστε για τις ικανότητες, τα χαρίσματά μας και για τα άλλα φυσικά μας πλεονεκτήματα. Ο Κύριος θα μας τα αφαιρέσει σαν τιμωρία για την υπερηφάνειά μας.

Προβλέποντας αυτή τη φοβερή κατάσταση σε κάποιους ανθρώπους ο στάρετς, τους συμβούλευε να συντομεύουν τον κανόνα της προσευχής τους.
- Εσείς, Νίνα, να προσεύχεσθε λιγότερο, έλεγε σε κάποιο πνευματικό του τέκνο.
- Όσο πιο υψηλή πνευματική κατάσταση έχει ο άνθρωπος , συνέχισε ο στάρετς, τόσο περισσότερο βλέπει πόσο μέγας είναι ο Κύριος κι οπόσο μηδαμινός και ανίσχυρος είναι ο ίδιος, και όλο και περισσότερο θαυμάζει το μεγαλείο του Θεού προσευχόμενος ταπεινά. Και για όλα ζητεί τη βοήθεια από τον Παντοδύναμο . Ο στάρετς Ζαχαρίας έλεγε: «Η σοφία χωρίς τη Χάρη είναι αφροσύνη, ενώ η τέλεια ταπείνωση είναι απλή».
Κάποτε έλεγε κατά την εξομολόγηση:
- Με τί θα εξολοθρεύσουμε την υπερηφάνεια και θα αποκτήσουμε την ταπείνωση; Ο όσιος Σεραφείμ διδάσκει: « Με τη σιωπή. Με τη σιωπή οι περισσότερες αμαρτίες νικώνται. « ҅Ο Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν».

Όντας ο στάρετς πρότυπο ταπεινώσεως με όλες του τις δυνάμεις και τα χαρίσματά του προσπαθούσε να εμφυτεύσει αυτή την πολύτιμη αρετή σε όλους τους ανθρώπους . Έλεγε:
- Την ταπείνωση τη χαίρεται και ο ίδιος ο Θεός: « ҅Επὶ τίνα ἐπιβλέψω ἀλλ' ἢ ἐπὶ τὸν ταπεινὸν καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντα τοὺς λόγους μου.» ( Ησ . 66, 2 ) . Αλλά σε τί συνίσταται η ταπείνωση; Ο ταπεινός άνθρωπος θεωρεί τον εαυτό του αμαρτωλότερο όλων μέσα στην καρδιά του, κανένα δεν εξουδενώνει, κανένα δεν κρίνει, δεν αναζητεί τον πλούτο, τη δόξα και τις τιμές, ανδρείως υπομένει τους εξευτελισμούς, τις ύβρεις , τις επιπλήξεις, γιατί αναγνωρίζει ότι αυτά του αξίζουν. Σε όλους συμπεριφέρεται χαρούμενα, είναι έτοιμος να υπηρετήσει τον καθένα, δεν βλέπει σαν καλά τα έργα του και δεν λέγει τίποτε γι’ αυτά, αν δεν υπάρχει ανάγκη. Η ταπείνωση είναι ο στέφανος και η ωραιότης όλων των αρετών. Ό,τι είναι για τη διψασμένη γη η βροχή, είναι για την ανθρώπινη ψυχή η ταπείνωση. Να κρατάτε μέσα στην καρδιά σας τα λόγια του Σωτήρος: «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πραΰς εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν•» ( Ματθ. 11,29 ) .

Τη Μεγάλη Πέμπτη του 1967, κατά τη Λειτουργία, στο κήρυγμά του είπε τα εξής:
- Σήμερα είναι η σημαντική ημέρα της αναμνήσεως του Μυστικού Δείπνου. Σήμερα είναι η αρχή του Μυστηρίου της Θείας Κοινωνίας. Κατά τη διήγηση του Ευαγγελίου , το πλύσιμο των ποδιών των Μαθητών από το Διδάσκαλό τους αποκαλύπτει τη μεγάλη αρετή, την ταπείνωση. Ο Κύριος με αυτή Του την ενέργεια εμπνέει και μας να υπηρετούμε όλους και τους ελάχιστους αδελφούς μας, όπως ο Διδάσκαλος τους Μαθητές Του. Ο Κύριος και στη γη ήρθε δια του Σκεύους της ταπεινώσεως . Για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα δεν ερχόταν στη γη. Πέρασαν πολλοί αιώνες ,αλλά καθυστερούσε, επειδή δεν υπήρχε στη γη το Σκεύος της ταπεινώσεως. Ακόμη και μεταξύ των μαθητών Του δεν υπήρχε τέτοια ταπείνωση. Ακόμα και οι πιο κοντινοί Του Μαθητές ήθελαν να καθήσουν ο ένας από τα δεξιά και ο άλλος από τα αριστερά του Κυρίου στη Βασιλεία των Ουρανών και οι άλλοι αγανάκτησαν Εναντίον του γι’ αυτό. Μόνο η Μητέρα του Θεού φάνηκε ένα τέτοιο άξιο Σκεύος και μεγαλύνθηκε για την ταπείνωσή της. «ὅτι ἔπεβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ». Το δεύτερο σημείο από το σημερινό ευαγγελικό γεγονός μας διδάσκει την υπακοή , την ευπείθεια. Ο Πέτρος φλεγόμενος από ζήλο έφερε αντίρρηση στον Διδάσκαλο: «Κύριε, σύ μου νίπτεις τοὺς πόδας; …οὐ μὴ νίψῃς τοὺς πόδας μου εἰς τὸν αἰῶνα». Σ’ αυτά του απάντησε ο Χριστός: «ἐὰν μὴ νίψω σε, οὐκ ἔχεις μέρος μετ' ἐμοῦ» . Τότε είπε ο Πέτρος στον Κύριο: «Κύριε, μὴ τοὺς πόδας μου μόνον, ἀλλὰ καὶ τὰς χεῖρας καὶ τὴν κεφαλήν» ( Ιω. 13, 6,9 ) . Ιδού πόσο πολύτιμη είναι η υπακοή. Η μακαρία υπακοή είναι ανώτερη από τη νηστεία και την προσευχή.
Ο άγιος Ιωάσαφ Μπελγκορόντσκυ είχε εξοικειωθεί με την αρετή της υπακοής, της ευπείθειας. Όταν ήταν οκτώ ετών, ο πατέρας του είδε όνειρο στο οποίο η Παναγία εκάλυψε τον γιο του με αρχιερατικό μανδύα. Θαύμασε και σκέφτηκε: «Γιατί το είδα αυτό; Στο γένος μας δεν υπάρχουν ιερείς». Το πρωί ξέχασε το όνειρο και όσο κι αν προσπαθούσε , δεν μπορούσε να το θυμηθεί. Μόνο όταν ι Ιωάσαφ έγινε αρχιερεύς , ο πατέρας του θυμήθηκε αυτό το όνειρο.
Βοήθησέ μας Κύριε, να μάθουμε σε όλα την ταπείνωση, την υπομονή, την υπακοή και την υποταγή στο θέλημα του Θεού.

Από το βιβλίο: « ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΒΒΑΣ
Ο ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΗΣ»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ

Ροή δεδομένων

Ετικέτες-Κατηγορίες

p.Ioannis.Kiparissopoulos. Από το Blogger.

Πληροφορίες

Αναγνώστες

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
Για να μπείτε στήν Αγία Γραφή κάντε κλίκ στην εικόνα

ΠΑΤΕΡΙΚΑ

ΠΑΤΕΡΙΚΑ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις με τα Πατερικά κείμενα κάντε κλίκ στην εικόνα

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Ο ΙΑΤΡΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Ο ΙΑΤΡΟΣ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

ΑΓΙΟΙ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΙ ΙΣΑΑΚ ΟΙ ΣΥΡΙΟΙ

ΑΓΙΟΙ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΙ ΙΣΑΑΚ ΟΙ ΣΥΡΙΟΙ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΞ Αγίου Ιωάννου Σιναϊτου

ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΞ  Αγίου Ιωάννου Σιναϊτου
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Ορθόδοξο Συναξάρι

Επικοινωνήστε μαζί μας…...

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ

ΓΕΡΩΝ  ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

ΓΕΡΩΝ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ

ΓΕΡΩΝ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης

Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός

Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής

Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης

Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως

Άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
Για να μπείτε στις αναρτήσεις κάντε κλίκ στην εικόνα

Συνολικές προβολές σελίδας